Αποφάσισα ότι σήμερα θα είμαι υπέρ των πνευματικών δικαιωμάτων. Τα προϊόντα διάνοιας δεν είναι κάτι που μπορείς απλά να πληρώσεις και να αγοράσεις. Είναι κάτι τόσο σημαντικό που ο δημιουργός πρέπει να συνεχίζει να έχει δικαιώματα πάνω τους, ότι και αν συμβεί -ακόμη και μετά τον θάνατό του.
Δεν είναι παράλογο. Είναι απόλυτα λογικό να αποκτά κάποια επιπλέον δικαιώματα ο καλλιτέχνης/δημιουργός πάνω στην δημιουργία του. Πρώτον, διότι μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε ότι υπάρχει δημιουργία. Δεύτερον, διότι ακόμη και αν απλά έχεις γράψει ένα τραγουδάκι με σκοπό να γίνει “χιτάκι”, αυτό είναι “προϊόν διάνοιας”, δεν συγκρίνεται π.χ. με το να δουλεύεις εργάτης σε μία οικοδομή: αυτό που φτιάχνεις, δεν το “φτιάχνεις”, το γεννάς, είναι το πνευματικό σου παιδί.
Για την ακρίβεια, σήμερα είμαι τόσο πολύ υπέρ των πνευματικών δικαιωμάτων που θεωρώ ότι η ιδέα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλους τομείς.
Για παράδειγμα, στην εκπαίδευση. Θεωρώ ότι είναι προφανές ότι η δουλειά του δασκάλου ή του καθηγητή δεν μπορεί απλά να πληρώνεται. Ο εκπαιδευτικός θα έπρεπε να έχει δικαιώματα πάνω στους μαθητές του. Π.χ. για 70 χρόνια, να εισπράττει ένα μικρό ποσοστό από τα εισοδήματά τους. Στο κάτω-κάτω, αν δεν ήταν αυτός, να μάθει στον μαθητή να διαβάζει ή να λύνει διαφορικές, θα γινόταν ο μαθητής ποτέ δικηγόρος ή μηχανικός;
Ή στην ιατρική. Είναι δυνατόν, απλά να πληρώνουμε ένα ποσό τον μαιευτήρα που φέρνει στον κόσμο ένα παιδί; Δηλαδή, είναι το ίδιο να ξεγεννάς ένα παιδί και να αλλάζεις το καζανάκι; “Πόσο κάνει. Τόσο”; Ή ο χειρουργός που σώζει έναν άνθρωπο, παλεύοντας επί ώρες μέσα στο χειρουργείο; Νομίζω ότι αν σώσεις μία ζωή, θα πρέπει να έχεις ένα μικρό ποσοστό επί οποιοδήποτε έσοδο έχει ο άνθρωπος αυτός στο μέλλον -να μην πώ, και τα παιδιά του, αν τα κάνει αφού τον σώσεις.
Αν επεκτείναμε τα πνευματικά δικαιώματα σε άλλους τομείς θα λύναμε και πολλά προβλήματα. Π.χ. οι δάσκαλοι δεν θα χρειαζόταν να έχουν μισθό. Θα δούλευαν ελπίζοντας ότι ένας από τους μαθητές τους θα γίνει αύριο-μεθαύριο ο επόμενος Bill Gates ή η επόμενη Madonna και θα ζήσουν πλούσια αυτοί και τα παιδιά τους. Το ίδιο και ο μαιευτήρας ή ο χειρουργός.
Πραγματικά, νομίζω ότι πρέπει το επιτυχημένο μοντέλο που έχουμε εφαρμόσει με τα πνευματικά δικαιώματα, τα οποία διασφαλίζουν ότι κάθε δημιουργός πληρώνεται για το έργο του και έχουν σαν αποτέλεσμα μία πρόοδο της τέχνης χωρίς προηγούμενο, θα έπρεπε να τα επεκτείνουμε και σε άλλους τομείς: εκπαιδευτικά δικαιώματα, ιατρικά δικαιώματα, δικηγορικά δικαιώματα -στο κάτω-κάτω, όλα αυτά τα επαγγέλματα βασίζονται κυρίως σε πνευματική εργασία της οποία το αποτέλεσμα δεν μπορεί να μην θεωρείται “προϊόν διάνοιας”. Και με μία δόση ριζοσπαστισμού, θα τολμούσα να προτείνω ακόμη και γονεϊκά δικαιώματα (σε αυτή την περίπτωση, τα “ορφανά έργα” θα έβγαζαν ακόμη μεγαλύτερο νόημα).
Νομίζω ότι είναι προσβλητικό για την κοινωνία μας, να δίνει στον δημιουργό δικαιώματα πάνω σε 3 στιχάκια που βγάζουν ομοιοκαταληξία και να μην δίνει ανάλογα δικαιώματα εκμετάλλευσης στην μητέρα που φέρνει μία ζωή στον κόσμο, στον γιατρό που την σώζει ή τον εκπαιδευτικό που την μετατρέπει από “κούτσουρο” σε μορφωμένο άνθρωπο.
