Για το θέμα που προέκυψε με το κλείσιμο των ελληνικών sites υπότιτλων, έχουν γράψει αρκετά blogs. Αναφέρω εδώ μερικά posts που θα άξιζε να διαβάσετε.
Ο Σίμος, στο bfax.gr (είναι το blog που έκανε πρώτο γνωστό το θέμα), έχει 3 σχετικά άρθρα: Για την ΕΠΟΕ και τα sites υπότιτλων, Δεν θα κλείσουν μόνο τα sites υπότιτλων και Τα βασικά σημεία της επιστολής που έλαβαν από την ΕΠΟΕ τα site με τους υποτίτλους.
Αξίζει επίσης να διαβάσετε νομική άποψη του e-lawyer (περίληψη: υπάρχει καταπάτηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και έχουν κάθε δικαίωμα οι εταιρείες να κινηθούν νομικά εναντίον των sites)
Με τον Σίμο διαφωνώ σε αυτά που γράφει. Λέει, ίσως προσπαθώντας να βρει και μία θετική νότα, ότι μπορεί αυτοί που έκαναν υποτιτλισμό να βρουν δουλειά στον χώρο και ότι οι καταναλωτές μπορεί να βγούν κερδισμένοι, αν οι εξελίξεις προκαλέσουν κινητικότητα στον χώρο του triple play.
Λέω ότι διαφωνώ, διότι για εμένα δεν είναι αυτό το θέμα. Οι άνθρωποι που έκαναν τις μεταφράσεις το πιθανότερο είναι να μην ενδιαφέρονται να το κάνουν ως δουλειά. Έκαναν το κέφι τους, υποτίτλιζαν τις ταινίες και τις σειρές που τους άρεσαν ή που έβλεπαν ότι η “κοινότητα” θα εκτιμούσε. Το να τους βάλεις σε ένα γραφείο και να τους πεις “θέλω αύριο στις 10:00 να έχω τους υπότιτλους”, μπορεί να μην τους ενδιαφέρει καθόλου -ακόμη και αν για το κέφι τους θα ξενυχτούσαν, δωρεάν, ώστε οι υπότιτλοι να είναι διαθέσιμοι σε χρόνο μηδέν.
Από την άλλη, το θέμα δεν είναι μόνο να μπορώ να δω το Fringe στην τηλεόρασή μου. Είναι να μπορώ να το δω όταν θέλω, όπως θέλω. Να δω 5 μαζεμένα επεισόδια στο laptop μου, σε ένα μεγάλο ταξίδι. Ή να κάτσω να δω το μισό season σε ένα Σαββατοκύριακο που βρήκα χρόνο. Ή να το δω με κινέζικους υπότιτλους διότι αποφάσισα να μάθω κινέζικα. Αυτό θέλω ως καταναλωτής. Πού πήγε το “ο πελάτης έχει πάντα δίκιο” και όλες αυτές οι παρουσιάσεις των τμημάτων marketing που έλεγαν “ακούμε τι ζητάνε οι πελάτες μας”;
Πήγαν στο καλάθι των αχρήστων, διότι πολύ απλά η βιομηχανία του θεάματος έχει καταφέρει να περάσει νόμους (διαβάστε το άρθρο του e-lawyer) που της δίνουν το δικαίωμα να ασκεί ασφυκτικό έλεγχο σε κάθε πιθανή χρήση του υλικού για το οποίο έχουν τα πνευματικά δικαιώματα. Έχουν καταφέρει να επεκτείνουν τα “δικαιώματά τους” σε τέτοιο βαθμό που να πνίγουν κάθε δημιουργική προσπάθεια που γίνεται έξω από τον χώρο που ελέγχουν.
Η περίπτωση που μας απασχολεί αυτές τις μέρες με τα συγκεκριμένα sites, είναι απλά ένα μέρος του γενικότερου “κυνηγητού” που δείχνουν να έχουν την πρόθεση να ξεκινήσουν και στην Ελλάδα οι εταιρείες που διαχειρίζονται πνευματικά δικαιώματα (δισκογραφικές, διανομή ταινιών κ.λ.)
Και εδώ υπάρχει και ένα άλλο, μεγαλύτερο θέμα -πέρα από το ποιες θα ήταν οι έξυπνες επιχειρηματικές επιλογές για τις συγκεκριμένες εταιρείες. Λένε ότι αποτελούν μέρος της “πολιτιστικής βιομηχανίας” -δεν είναι τυχαίο, ότι οι οργανισμοί που σχετίζονται με αυτές υπάγονται στο Υπουργείο Πολιτισμού. Συχνά μιλάμε ακόμη και για “πολιτιστικό ιμπεριαλισμό” ή “πολιτιστική κυριαρχία” των ΗΠΑ, αναφερόμενοι στα προϊόντα των studio του Hollywood ή των αμερικανικών δισκογραφικών.
Τα προϊόντα πολιτισμού όμως, πέρα από απλά προϊόντα που αγοράζουμε ή πουλάμε έχουν αξία διότι μεταφέρουν ιδέες, αισθητική, αποτελούν πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Αποτελούν μέρος του πολιτισμού με την έννοια ότι οι τα οικιοποιούμαστε: σιγοτραγουδάμε τα τραγούδια, χρησιμοποιούμε ατάκες από σειρές και ταινίες στον λόγο μας και τα κείμενά μας, αναπαράγουμε τις ιστορίες με τον δικό μας τρόπο.
Σαφώς και πρέπει να υπάρχουν τρόποι για να μπορούν οι δημιουργοί να κερδίζουν από τα έργα τους. Αλλά πρέπει να φροντίζουμε ότι η συγκεκριμένη βιομηχανία θα επιτρέπει όχι μόνο την εμπορική αξιοποίηση του πολιτισμού, αλλά και την εξέλιξή του. Να επιτρέπει στην δημιουργικότητα να εκφραστεί, να μας επιτρέπει να οικιοποιηθούμε τα στοιχεία που μας εμπνέουν ή μας ψυχαγωγούν. Η συγκεκριμένη βιομηχανία, όπως εκφράζεται από τις διάφορες ΑΕΠΙ, ΕΠΟΕ κ.λ. κάνει ακριβώς το αντίθετο: ποινικοποιεί σχεδόν οποιαδήποτε ενέργεια αποδεικνύει ότι τα προϊόντα της εμπίπτουν στα προϊόντα πολιτισμού -η απόφασή τους να κινηθούν εναντίον των sites υπότιτλων, είναι ένα τέτοιο παράδειγμα.
Pingback: buzz
τα πνευματικά δικαιώματα όπως υπάρχουν σήμερα είναι υπερτιμημένα , βρισκόμαστε σε μια συνεχής μετάλλαξη της κοινωνίας μέσο των μέσων επικοινωνίας και των αναγκών της, οι αλλαγές που συντελούνται δεν μπορούν να σταματήσουν από κανένα εοπε, κλείσανε 10 site θα ξεφυτρώσουν και άλλα εδώ και στο εξωτερικό, υπάρχουν και τα torrents ;)
“Τα προϊόντα πολιτισμού όμως, πέρα από απλά προϊόντα που αγοράζουμε ή πουλάμε έχουν αξία διότι μεταφέρουν ιδέες, αισθητική, αποτελούν πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Αποτελούν μέρος του πολιτισμού με την έννοια ότι οι τα οικιοποιούμαστε: σιγοτραγουδάμε τα τραγούδια, χρησιμοποιούμε ατάκες από σειρές και ταινίες στον λόγο μας και τα κείμενά μας, αναπαράγουμε τις ιστορίες με τον δικό μας τρόπο.”
Kανένα “πνευματικό δικαίωμα” δεν εμποδίζει τις ιδέες, την αισθητική, την πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Οι διατάξεις της πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύουν μόνο τη “μορφή” των έργων, την υλική τους διατύπωση και την ακεραιότητά τους. Δεν προστατεύουν τις “ιδέες”, τα επιστημονικά πορίσματα, τις γενικές αλήθειες και το “μήνυμα” ενός έργου, αυτό δηλαδή που αποτελεί την πεμπτουσία της πνευματικής δημιουργίας και της δυναμικής της στο να αλλάξει τον κόσμο. Η περίπτωση με τα σάιτ υποτίτλων δεν ανήκει όμως σε αυτήν την κατηγορία, παρά την καλή διάθεση και την διάθεση “προσφοράς” στην κοινότητα. Δεν νομιμοποιείσαι να προσφέρεις κάτι που δεν σου ανήκει.
@e-lawyer: Δεν θα έπρεπε να βάλεις και το “ανήκει” σε εισαγωγικά; Γιατί δεν μιλάμε για ιδιοκτησία, με την ίδια μορφή που έχει για ακίνητα. Μιλάμε για ένα σύνολο δικαιωμάτων, που κάποτε είχαν νόημα, αλλά τώρα πια δεν έχουν (κατά την γνώμη μου).
Κατά καιρούς (εσύ τα ξέρεις καλύτερα, τα λέω για όσους δεν έχουν παρακολουθήσει παρόμοιες συζητήσεις) έχουν υπάρξει διάφορα δικαιώματα που έπαψαν και άλλα που αναγνωρίστηκαν. Μερικά από αυτά τα ονόμαζαν και τότε “ιδιοκτησία”. Π.χ. το δικαίωμα να έχεις στην ιδιοκτησία σου, άλλους ανθρώπους, κοινώς σκλάβους. Το δικαίωμα να χτυπάς την γυναίκα σου. Ακόμη και η έννοια της ιδιοκτησίας στην γη άλλαξε. Π.χ. στις ΗΠΑ, η ιδιοκτησία στην γή οριζόταν “ως το κέντρο της γής και μέχρι τον ουρανό ως εκεί που πάει” -με την εμφάνιση των αεροπλάνων, αναγκάστηκαν να επαναπροσδιορίσουν τα δικαιώματα που σου δίνει ένα κομμάτι γής, π.χ. το να επιτρέπεις ή όχι σε κάποιον να διέρχεται από αυτό.
Τα δικαιώματα που αναγνωρίζει ο νόμος στους δημιουργούς (και που πάρα πολύ συχνά αυτοί εκχωρούν σε τρίτους, όπως δισκογραφικές), θεωρώ ότι πρέπει να επανανπροσδιοριστούν. Έχουν αλλάξει οι δυνατότητες που έχουν οι δημιουργοί, έχει αλλάξει η τεχνολογία, έχει αλλάξει η κοινωνία.
Δεν είναι κάτι στατικό που ορίστηκε μία φορά και δεν μπορούμε να ορίσουμε διαφορετικά -άλλωστε οι δισκογραφικές και τα στούντιο το κάνουν συνέχεια.
Αφού είναι δεδομένο πως οι υπότιτλοι χρησιμοποιούνται για να βλέπουμε πειρατικές ταινίες γιατί κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας; Όλα αυτά που γράφεις είναι υπεκφυγές.
Συμφωνώ μέχρι κεραίας Παναγιώτη, πολύ καλή σύνοψη, όχι μόνο του συγκεκριμένου περιστατικού, αλλά και του γενικότερου ζητήματος που συζητούσαμε χτες στο radiobubble με το Λουκά. Η θετικιστική προσέγγιση πλέον όχι μόνο δεν επαρκεί για να δώσει ορθολογιστικές λύσεις, αλλά ούτε και για να θωρακίσει την κοινωνία απέναντι στη λυσσαλέα επίθεση των καρτέλ του ψηφιακού περιεχομένου. Το μόνο που εγγυάται η κλιμάκωση αυτού του πολέμου των μεσαζόντων κατά του πολιτισμού είναι ότι αργά ή γρήγορα θα θεωρούμαστε όλοι de facto εγκληματίες, κι ότι ο χώρος της δημόσιας κι ελεύθερης δημιουργίας θα συρρικνωθεί ως ότου πάψει να υπάρχει.
Take it back!
Είναι ενδιαφέρον πως για την ταμπακέρα ουδείς λόγος γίνεται:
Ειδικότερα, δε, για τις τηλεοπτικές σειρές, αυτές, συνήθως, προβάλλονται στην ελληνική τηλεόραση ακόμα και ένα χρόνο μετά το πέρας της τηλεοπτικής προβολής τους στις ΗΠΑ.
Θα προσθέσω ότι ο ένας χρόνος είναι το αισιόδοξο σενάριο. Και ότι θα δώσω δίκιο στην ΕΠΟΕ και σε παπαγαλάκια σαν τον jason όταν παιχτεί στην ελληνική τηλεόραση η 5η σαιζόν του Babylon 5.
Και για να διευκρινίσω τη θέση μου: ναι, συμφωνώ πως με το Ν2121/93 ο ερασιτεχνικός υποτιτλισμός είναι κατά πάσα πιθανότητα παράνομος, αλλά θεωρώ πολιτισμική μάστιγα την συλλήβδην ποινικοποίηση των ερασιτεχνικών παράγωγων έργων για μη κερδοσκοπική χρήση (ειδικά δε όσων γίνονται demonstrably με μεράκι, αγάπη για το αρχικό έργο κι επιμελή δουλειά: fansubs, fan fiction, fan screensavers, fan whatever), και θεωρώ πως η σωστή αντιμετώπιση τέτοιων πρακτικών είναι το συνειδητό και στοχευμένο μποϊκοτάζ των αρχικών δημιουργιών’ όχι με σκοπό να τιμωρηθεί κοινωνικά ο δημιουργός -που συχνά, άπαξ και υπογράψει το συμβόλαιο με τον παραγωγό, χάνει κάθε δυνατότητα ελέγχου του δικαιώματος εκμετάλλευσης- αλλά ώστε να παραδειγματιστούν και να απομονωθούν κοινωνικά και οικονομικά οι άπληστοι μεσάζοντες, που εν τέλει πλήττουν και τα συμφέροντα των ίδιων των δημιουργων.
Αν και δεν είναι αυτή η βασική διάσταση του θέματος…
..όταν παιχτεί στην ελληνική τηλεόραση η 5η σαιζόν του Babylon 5
Αμήν! Όταν προβάλλονται, αν προβάλλονται, και όπως προβάλλονται. Δε θέλω καν να θυμάμαι τι τραβήξαμε για να δούμε όσο είδαμε απ’ το B5.
Αν και δεν είναι αυτή η βασική διάσταση του θέματος
Respectfully, διαφωνώ. Αυτή ακριβώς είναι τελικά η βασική διάσταση του θέματος. Το ότι θέλω να δω το Sarah Connor Chronicles τώρα, σε καλή ποιότητα (720p), μόλις γυρίσω σπίτι από δουλειά και πριν πάω γυμναστήριο ή όταν ταξιδεύω με το τρένο (και σίγουρα όχι σε μια περίεργη μεταμεσονύχτια ώρα ή … Κυριακή στις 12:30 μετά το Pokemon ;-)), με ελληνικούς υπότιτλους και φυσικά όχι σε απλά μονοφωνικό ήχο. Για αυτό ήταν πετυχημένα αυτά τα site, γιατί καλύπταν μια ανάγκη που η ΕΠΟΕ και τα μέλη της αγνοούν επανειλημμένα, και το παραδέχονται κιόλας στην ανακοίνωσή τους, παρουσιάζοντας το ως κάτι φυσιολογικό εν έτει 2008 (σόρρυ: ΔΕΝ είναι). Γιατί με σκοπό να φάνε όσο πιο πολλά, από όσο πιο πολλούς γίνεται οι εταιρίες αυτές μένουν προσκολλημένες σε μοντέλα διανομής του περασμένου αιώνα και παρά τις τεχνολογικές δυνατότητες που υπάρχουν απλά γράφουν τον πελάτη στα παλαιότερα των υποδημάτων τους (*). Το ότι το κάνουν με την κάλυψη κάποιου νόμου *προσωπικά* δε μου λέει τίποτα πέρα από το ότι ο νόμος είναι λάθος.
Παρεπιπτόντως τι μου προσφέρει αυτό που θέλω; Ίσως η NOVA (δεν ξέρω), αλλά το value for money είναι απλά απαράδεκτο για όποιον (θέλει να) βλέπει τόσο περιστασιακά “τηλεόραση” όσο εγώ και δεν παρέχεται κάποιο pay per view μοντέλο. Μέχρι τότε λοιπόν, pirate bay και (προσωρινά πιστεύω) αγγλικοί υπότιτλοι.
(*) Θυμάμαι ακόμα ένα σχόλιο για τα DVD regions: φανταστείτε να πάτε ΗΠΑ, να αγοράσετε ένα βιβλίο και ανοίγοντας το στην Ελλάδα να το διαβάσετε να συναντήσετε ένα σφάλμα της μορφής “you are attempting to read a region 1 book in a region 2 country and are not allowed to continue”.
O όρος “πνευματική ιδιοκτησία” προφανώς δεν είναι πετυχημένος γιατί δημιουργεί λάθος προσλήψεις και ταυτίσεις με την εμπράγματη ιδιοκτησία, όπως επισημαίνει και ο vrypan. Είναι όμως τεχνικός όρος: όπως η ιδιοκτησία και τα στοιχεία της προσωπικότητας, έτσι και τα δικαιώματα του δημιουργού στο έργο του είναι αντιτάξιμα έναντι τρίτων (στα νομικά τα λέμε “απόλυτα δικαιώματα” για να τα αντιδιαστείλουμε προς τα “σχετικά δικαιώματα” που δεσμεύουν μόνο συγκεκριμένα πρόσωπα, λόγω ας πούμε μιας σύμβασης που έχουν υπογράψει). Η πνευματική ιδιοκτησία δεν είναι “ιδιοκτησία” κατά τ’ άλλα: έχει χρονικό περιορισμό (δεν μπορεί να κληρονομείται σε γενιές και γενιές) και γνωρίζει σοβαρούς περιορισμούς για να εξισορροπηθεί με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα: την ελευθερία της πληροφόρησης, της έρευνας, της διδασκαλίας της τέχνης κλπ. Σε ένα βαθμό αυτοί οι περιορισμοί περιλαμβάνονται στον ν.2121, σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να υποβάλλουμε το νόμο αυτό σε έλεγχο συνταγματικότητας, γιατί ο θετικισμός όπως επισημαίνει και ο Oneiros είναι αδιέξοδος σε συνθήκες κοινωνίας της πληροφορίας. Υπάρχουν όμως μερικά δομικά χαρακτηριστικά τα οποία δικαιοπολιτικά θεωρώ ότι παραμένουν αδιαμφισβήτητα, επειδή παραπέμπουν στον αυτοπροσδιορισμό του καλλιτέχνη: τα δικαιώματα διατήρησης μιας μίνιμουμ ακεραιότητας του έργου. Από όποια πλευρά κι αν το δει κανείς, ο συγγραφέας πρέπε να έχει δικαίωμα να εμποδίζει την κυκλοφορία μιας μετάφρασης που έγινε χωρίς την άδειά του κι επιπλέον δεν τον εκφράζει. Μπορεί φυσικά να επιτρέψει a priori την ελεύθερη μετάφραση κλπ. Όταν δεν το έχει κάνει όμως, δεν θα του αμφισβητήσω, για κανένα παράλληλο αξιακό σύστημα, το δικαίωμα ελέγχου στην τελική μορφή του έργου του. Όποιος θελει να σχολιάσει, να σατιρίσει, να κάνει παρωδία, παράλληλα έργα κλπ έχει κάθε δικαίωμα. Ο ακρωτηριασμός όμως ενός έργου και η προσθήκη παραμορφωτικών φίλτρων χωρίς την άδεια του δημιουργού, γιατί;
O όρος “πνευματική ιδιοκτησία” προφανώς δεν είναι πετυχημένος γιατί δημιουργεί λάθος προσλήψεις και ταυτίσεις με την εμπράγματη ιδιοκτησία, όπως επισημαίνει και ο vrypan. Είναι όμως τεχνικός όρος: όπως η ιδιοκτησία και τα στοιχεία της προσωπικότητας, έτσι και τα δικαιώματα του δημιουργού στο έργο του είναι αντιτάξιμα έναντι τρίτων (στα νομικά τα λέμε “απόλυτα δικαιώματα” για να τα αντιδιαστείλουμε προς τα “σχετικά δικαιώματα” που δεσμεύουν μόνο συγκεκριμένα πρόσωπα, λόγω ας πούμε μιας σύμβασης που έχουν υπογράψει). Η πνευματική ιδιοκτησία δεν είναι “ιδιοκτησία” κατά τ’ άλλα: έχει χρονικό περιορισμό (δεν μπορεί να κληρονομείται σε γενιές και γενιές) και γνωρίζει σοβαρούς περιορισμούς για να εξισορροπηθεί με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα: την ελευθερία της πληροφόρησης, της έρευνας, της διδασκαλίας της τέχνης κλπ. Σε ένα βαθμό αυτοί οι περιορισμοί περιλαμβάνονται στον ν.2121, σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να υποβάλλουμε το νόμο αυτό σε έλεγχο συνταγματικότητας, γιατί ο θετικισμός όπως επισημαίνει και ο Oneiros είναι αδιέξοδος σε συνθήκες κοινωνίας της πληροφορίας. Υπάρχουν όμως μερικά δομικά χαρακτηριστικά τα οποία δικαιοπολιτικά θεωρώ ότι παραμένουν αδιαμφισβήτητα, επειδή παραπέμπουν στον αυτοπροσδιορισμό του καλλιτέχνη: τα δικαιώματα διατήρησης μιας μίνιμουμ ακεραιότητας του έργου. Από όποια πλευρά κι αν το δει κανείς, ο συγγραφέας πρέπε να έχει δικαίωμα να εμποδίζει την κυκλοφορία μιας μετάφρασης που έγινε χωρίς την άδειά του κι επιπλέον δεν τον εκφράζει. Μπορεί φυσικά να επιτρέψει a priori την ελεύθερη μετάφραση κλπ. Όταν δεν το έχει κάνει όμως, δεν θα του αμφισβητήσω, για κανένα παράλληλο αξιακό σύστημα, το δικαίωμα ελέγχου στην τελική μορφή του έργου του. Όποιος θελει να σχολιάσει, να σατιρίσει, να κάνει παρωδία, παράλληλα έργα κλπ έχει κάθε δικαίωμα. Ο ακρωτηριασμός όμως ενός έργου και η προσθήκη παραμορφωτικών φίλτρων χωρίς την άδεια του δημιουργού, γιατί;
Στην υπόθεση με τους υπότιτλους, ποιος είναι ο ηθικός λόγος που δικαιολογεί κοινωνικοπολιτικά την δωρεάν διάθεση υπότιτλων; Συμφωνώ να παραμερίσουμε τα θετικιστικά επιχειρήματα, αλλά δεν βλέπω άλλο αξιακό σύστημα που να αποδέχεται την μη εξουσιοδοτημένη επέμβαση σε έργο τέχνης, πέραν του ότι “βολεύει” όσους δεν θέλουν να πληρώσουν.
@e-lawyer: “Όποιος θελει να σχολιάσει, να σατιρίσει, να κάνει παρωδία, παράλληλα έργα κλπ έχει κάθε δικαίωμα. Ο ακρωτηριασμός όμως ενός έργου και η προσθήκη παραμορφωτικών φίλτρων χωρίς την άδεια του δημιουργού, γιατί;”
Η μετάφραση, ως διαδικασία, περιλαμβάνει φαντασία και δημιουργικότητα. Και ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, απ’ όσο γνωρίζω, για μια μετάφραση αναγνωρίζονται πνευματικά δικαιώματα τόσο στον αρχικό δημιουργό όσο και στον μεταφραστή. Αυτό δεν καθιστά τη μετάφραση παράλληλο έργο; Γενικά, που βρίσκεται η λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο παράλληλο έργο και στην “ανεπιθύμητη” επέμβαση;
Παναγιώτη ευχαριστώ για τις αναφορές, μόνο που το θέμα το βγάλαμε στο e-go και όχι στο προσωπικό μου blog. Στο e-go έγινε το ρεπορτάζ και ότι συμπληρωματικό υπήρξε καθώς και τις προσωπικές μου απόψεις (που δεν αποτελούν είδηση) τις έβγαλα στο προσωπικό μου blog.
Για τους υποτίτλους… Πράγματι, ο νόμος τό απαγορεύει. Αλλά νόμος είναι και το Γκουαντάναμο. Ο νόμος του Μεγάλου Αδελφού.
Και ο νόμος που κυνηγά τους υποτίτλους δεν είναι μόνον άδικος και καταχρηστικός, μια και κυνηγά τους ερασιτέχνες φίλους των σήριαλ και όχι τους λαθρεμπόρους.
Ο νόμος που κυνηγά τους υποτίτλους είναι και παρωχημένος. Και βλακώδης.
Διότι δεν θα καταφέρει τίποτε. Να κάνει δυο-τρεις άτυχους νεαρούς να πληρώσουν, μπορεί. Να μάς ενοχλήσει προς στιγμήν, μέχρι να φτιάξουμε άλλα δέκα σάιτ και τράκερ και, και, μπορεί. Αλλά να μάς σταματήσουν, όχι. Ούτε καν να μάς καθυστερήσουν.
Το ποτάμι της ελεύθερης πληροφορίας και ελεύθερης δημιουργίας του Διαδικτύου δεν σταματιέται. Είναι μόνον στην αρχή, και θα παρασύρει ρίχνοντας στον βόθρο της ιστορίας τους παρωχημένους νταβατζήδες και μαφιόζους των εταιρειών και των μηχανισμών τους. Αν δεν τούς τά φάνε νωρίτερα οι… δικηγόροι και οι ντετέκτιβ τους, που τούς πληρώνουν για να μάς κυνηγάνε, κάνοντάς μας μόνον να γελάμε!
Οι καλλιτέχνες και οι δημιουργοί πάντοτε θα ξεχωρίζουν και θα ανταμοίβονται, έτσι ή αλλιώς. Οι νταβατζήδες όμως τελειώνουν. Ας τό πάρουν απόφαση.
Στα παιδιά που μού προσφέρουν κι εμένα κάθε βδομάδα τους υποτίτλους για τα σήριαλ που παρακολουθώ αυτή την εποχή, θέλω να πω ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ. Και το μόνο που περιμένω είναι τους υποτίτλους και για τα νέα επεισόδια, για να τά απολαύσω διπλά αυτήν την φορά, εις υγείαν των σούργελων της ΕΠΟΕ!
Παράγωγο έργο είναι η μετάφραση , το οποίο προστατεύεται με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων που υπάρχουν στο αρχικό έργο. Σαφώς και έχει πρωτοτυπία η μετάφραση (αλλιώς δεν θα αποτελούσε καν έργο: ο νόμος προϋποθέτει ένα στοιχείο πρωτοτυπίας για να αναγνωρίσει αυτή την ιδιότητα σε ένα ανθρώπινο δημιούργημα). Αυτό ακριβώς το στοιχείο της πρωτοτυπίας είναι που θέλει να προστατεύσει ο νομοθέτης, ορίζοντας ότι για να κάνεις μετάφραση πρέπει να έχεις την άδεια του δημιουργού: αν καθένας είχε δικαίωμα να ισχυρίζεται ότι το έργο του είναι μετάφραση προϋπάρχοντος έργου, χωρίς τη συγκατάθεση του δημιουργού, δεν μπορώ να φανταστώ τι κακοποίηση θα μπορούσε να γίνει, ακόμη και με καθαρά κερδοσκοπικές προθέσεις. Ανεπιθύμητη είναι η μη εξουσιοδοτημένη μετατροπή.
Τα “παράλληλα” έργα χρησιμοποιούν ως αντικείμενο έμπνευσης [και όχι μετατροπής] το αρχικό έργο, για να το σχολιάσουν, να το σατιρίσουν, να το αναλύσουν. Ο σκοπός της μετάφρασης είναι να γίνει αντιληπτή η αυτούσια φόρμα ενός έργου σε ένα αλλόγλωσσο κοινό. Ο μεταφραστής δεν “σχολιάζει” κατ΄αρχην τον συγγραφέα: σκοπεύει να καταστήσει το έργο του προσιτό, διατηρώντας την μορφή του και η όποια πρωτοτυπία αποσκοπεί σε αυτή τη διαμεσολάβηση και όχι στην ανάλυση και την κριτική.
Με αφορμή το ντου του holywood για μενα το θέμα της συζήτησης θα πρέπει να επικεντρωθεί όχι στο να συζητάμε αν είναι νομικά παράνομο ή όχι, σύνφωνα με τον νόμο αλλά να ανοίξουμε-αρχίσουμε μια ζυζήτηση για την αλλαγή των νόμων που είναι πλέον ξεπερασμένοι. Κατεβάζουμε ταινίες επεισόδια υπότιτλους “αβέρτα κουβέρτα” και όποιος δεν μπορεί να το καταλάβει και να το συνειδητοποιήσει υπεκφεύγει, έχουμε ξεπεράσει τους νόμους είμαστε πλέον όλοι “πειρατές”, όχι μόνο στο ellada αλλά παγκοσμίως από τον απλό φοιτητή ή ιδιώτη μέχρι τα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια … όλα πλέον αρχίζουν να είναι Open – ανοιχτά και οι νόμοι είναι τόσο απαρχαιωμένοι και απαξιωμένοι για να συνεχίζουν να υφίστανται
Απλα ενημερωτικα…
Το ελληνικο site http://www.kithara.gr ειχε αντιμετωπισει ενα “παρομοιο” προβλημα πριν αρκετα χρονια με την διαθεση online στιχων τραγουδιων. Quoting απο την ιστορια του site:
–
10 Μαρτίου 2000: Η ΑΕΠΙ στέλνει e-mail σε όλα τα sites που εκείνη την εποχή είχαν στίχους ελληνικών τραγουδιών, ζητώντας την πληρωμή των πνευματικών δικαιωμάτων ή την κατάργηση των σελίδων.
–
Αναγκαστηκαν λοιπον και πια προσφερουν τους μισους …
http://portal.kithara.gr/modules.php?name=kiSongdb
tolmiro sxolio vrypan bravo
den bgazoun xrimata kai kanoun mono to hobby ? ine sigritika ligoi oi katanolotes tous (osoi kseroun diladi, kai exoun xrono, apo pc,internet, torrents ktl)?
E TOTE INE ADIKO!
Η πνευματική “ιδιοκτησία” είναι ένα σύνολο κρατικά παρεχόμενων προνομίων προς αυτά τα κέντρα που ελέγχουν τη γνώση, την πληροφορία και την κουλτούρα της εποχής μας.
Οι φιλοσοφικές βάσεις της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι σε μεγάλο βαθμό οι ίδιες με αυτές του θεσμού της ιδιοκτησίας σε υλικά πράγματα (όποιος παράγει κάτι με τον κόπο του, έχει δικαίωμα σε αυτό). Σε αξιακά/ηθικά συστήματα πέραν του καπιταλισμού αμφισβητείται και ο ίδιος ο θεσμός της ιδιοκτησίας. Αλλά και εντός του αξιακού/ηθικού συστήματος του καπιταλισμού οι φιλοσοφικές αυτές βάσεις της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι τελείως έωλες για έναν απλό λόγο. Αν έχω ένα (δικό μου) μήλο και το μοιράσω σε 5 φίλους μου, δε θα έχω πλέον το μήλο. Αν αντίθετα έχω ένα πνευματικό έργο, μία δηλαδή άυλη ύπαρξη, το μοίρασμά του δε με αποστερεί από αυτό.
Πάμε όμως παρακάτω. Το βασικό πρακτικό στήριγμα του θεσμού της πνευματικής ιδιοκτησίας δεν είναι φιλοσοφικό/αξιακό/ηθικό (πως θα μπορούσε άλλωστε σε ένα παράλογο/ανήθικό σύστημα). Βασικό χαρακτηριστικό του καπιταλισμού είναι η φετιχοποίηση του χρήματος και η απόδοση των εννοιών του εμπορεύματος στο κάθετί. Σήμερα μπορεί να εμπορευματικοποιούνται οι ρύποι ή τα εκτάρια Αμαζόνιου δάσους, για να σωθούμε (βλ. ιδεοληψία “tragedy of the commons”), κάποτε όμως πριν κάποιο καιρό εμπορευματικοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό η κουλτούρα και από λαϊκή έγινε εμπόρευμα.
Το βασικό λοιπόν στήριγμα της πνευματικής ιδιοκτησίας (νοητό βέβαια μόνο εντός αυτού του συστήματος) είναι η δημιουργία κινήτρων για την παραγωγή γνώσης, πληροφορίας και κουλτούρας. Είναι η βασική ιδέα πίσω από το μότο “η πειρατεία σκοτώνει τη μουσική” (δλδ είμαστε η μουσική, μας πληγώνετε, σκοτώνετε τη μουσική). Είναι η βασική ιδέα ότι ο άνθρωπος δημιουργεί με μόνο κίνητρο το κέρδος και γι΄αυτό όσο μεγαλύτερο κίνητρο κέρδους δίνεται τόσο μεγαλύτερη παραγωγή και πολιτιστική άνθιση θα υπάρχει. Έτσι άλλωστε εξηγείται και η νομοθετική και κατασταλτική γιγάντωση του ελέγχου των άυλων αγαθών στη σύγχρονη εποχή.
Δε θα προχωρήσω σε αμφισβήτηση της αυταπόδεικτα λαθεμένης παραπάνω υπόθεσης. Θα προχωρήσω όμως σε μία διαφορετική απεικόνιση της πραγματικότητας. Μίας πραγματικότητας καθόλου ουτοπικής, άμεσα εφαρμόσιμης, αλλά μίας πραγματικότητας που απαιτεί να γκρεμίσουμε τις αδικίες του υπάρχοντος συστήματος, ανάδεικνύοντας τη συλλογική μας ταυτότητα, την ανάγκη μας να νιώθουμε και να επικοινωνούμε ως άνθρωποι ανάμεσα σε ανθρώπους.
Έχουμε αυτή τη στιγμή τα υλικά και τεχνολογικά μέσα να καταστήσουμε τη συλλογική μνήμη και γνώση, ολόκληρο τον πολιτισμό, της ανθρωπότητας προσβάσιμα σε όλους τους ανθρώπους με ίσους όρους. Οι νέες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών έχουν ήδη καταστήσει κοινοτυπία αυτό που λέω παραπάνω. Ας φανταστούμε τότε τις δυνατότητες που θα είχε κάτι τέτοιο για την απελευθέρωση της δημιουργικότητας των ανθρώπων. Ας φανταστούμε επίσης τις προοπτικές που θα είχε κάτι τέτοιο για τη δημοκρατία και τις κοινωνίες. Τι δεν έχουμε? το πολιτικό – οικονομικό σύστημα να πετύχουμε άμεσα κάτι τέτοιο. Έκφανση αυτού του συστήματος στο πεδίο του δικαίου είναι η πνευματική/βιομηχανική ιδιοκτησία. Ένας θεσμός που στην αυγή του 21 ου αιώνα λειτουργεί ανασχετικά (όπως και γενικότερα ο καπιταλισμός) στην ανθρώπινη εξέλιξη, ευτυχία και ευημερία.
Το παραπάνω δεν το λέω εγώ, ένας απλός αναρχικός, γνωστός – άγνωστος κτλ. Τα λένε λίγο πολύ όλοι οι διανοητές της ΚτΠ, όπως H. Varian (http://people.ischool.berkeley.edu/~hal/Papers/2006/univ-access-info.pdf), J. Benkler (http://en.wikipedia.org/wiki/The_Wealth_of_Networks), L. Lessig (Code v.2) κτλ.
Αυτό φίλε elawyer εκφράζει με άλλα λόγια ο Παναγιώτης και αυτό δεν είναι καθόλου ασαφές ή περιορίζεται στη σφαίρα των νομικών. Είναι απόλυτα σαφές, το βιώνουμε καθημερινά και πηγαίνει κατευθείαν στην καρδιά αυτού που ονομάζουμε δημοκρατία.
Καμία αντίρρηση ότι πρέπει να ξαναγίνει η συζήτηση για τη βάση του συστήματος. Απλώς αναρωτιέμαι αν όντως η διαφωνία φτάνει σε βάθος, την ίδια στιγμή που χρησιμοποιούμε όλα αυτά τα επιχειρήματα για να νομιμοποιήσουμε την χρήση των έργων αυτής της ίδιας της βιομηχανίας στην πιο ωμή της μορφή: τηλεοπτικές σειρές και μπλοκμπάστερς. Δεν άκουσα να κατεβάζει κανείς παράνομα ταρκόφσκι και βάιντα. Γι’ αυτό μου φαίνεται υποκριτικός ο ιδεολογικός εκλεκτικισμός στην οποίο καταφεύγουν όσοι απλώς διαφωνούν με το νόμο, αλλά δεν παρέχουν ένα άλλο.
@e-lawyer: εγώ έχω κατεβάσει αρκετές φορές ντοκιμαντέρ τα οποία απλά δεν υπάρχουν πουθενά.
Επίσης, έχω κατεβάσει σειρές που ενώ θα ήθελα να αγοράσω (εγγυημένη ποιότητα, γρήγορο download, κ.λ.) από κάποιο on-line store (π.χ. iTunes) δεν μου επιτρέπεται γιατί δεν είμαι στο “σωστό” region. Μπορεί να μην είναι ό,τι ποιοτικότερο, είναι όμως η κυρίαρχη κουλτούρα. Είναι αυτό για το οποίο θα συζητήσω με φίλους μου που ζουν στο εξωτερικό. Και με αποκλείουν από αυτή.
Πόσο θα πείραζαν τα μέλη της ΕΠΟΕ τα sites με ελληνικούς υπότιτλους αν είχαμε την δυνατότητα να αγοράσουμε τα video on-line; Όχι μόνο ΚΑΘΟΛΟΥ, αλλά θα ήταν ευτυχείς που κάποιος κάνει το προϊόν τους προσβάσιμο στο ελληνικό κοινό. Πιθανότατα θα αγόραζαν και διαφήμιση στα sites αυτά.
Νομίζω Παναγιώτη ότι είναι αρκετά απλοϊκό το να επιχειρηματολογούμε για το αν η διακίνηση υποτίτλων είναι νόμιμη ή ηθική (το νόμιμο είναι και ηθικό;) από την πλευρά αυτών που ούτως ή άλλως δεν ενδιαφέρονται για το αν είναι νόμιμη ή ηθική η χρήση τους. Φαντάζομαι ότι κανείς δεν κατεβάζει τους υπότιτλους για να τους διαβάσει χωρίς το αντίστοιχο επεισόδιο/ταινία/ντοκιμαντέρ. Οι υπότιτλοι ένα μοναδικό σκοπό έχουν, να προβάλλονται επάνω από το βίντεο. Συνεπώς το να μιλούμε για την αναγκαιότητα υποτίτλων για σειρές ή ταινίες που δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμη στην Ελλάδα δεν μπορεί να γίνεται κρύβοντας πίσω από το δάχτυλό μας ότι είτε με είτε χωρίς υπότιτλους, είσαι ήδη παράνομος αν κατεβάσεις για να δεις το ντοκιμαντέρ που δεν σου φέρνουν στην Ελλάδα ή το επεισόδιο που θα δείξει η ελληνική τηλεόραση μετά από μήνες.
Το ότι δεν μας το δίνουν την ώρα που το θέλουμε είναι άσχετο. Μήπως μπορείς να υποχρεώσεις κάποιον τραγουδιστή να σου τραγουδήσει κατά παραγγελία την ώρα που θέλεις; Το ότι δεν μας το δίνουν σε χρόνο ή με μορφή που θέλουμε είναι επίσης άσχετο. Δεν μπορείς να υποχρεώσεις το κύριο με το μήλο να σου δώσει ένα κομμάτι, ούτε είναι ηθικό ή νόμιμο να το κλέψεις αν δεν θέλει να σου το δώσει την στιγμή που το θέλεις εσύ.
Ας μην γελιόμαστε, η όλη διακίνηση υποτίτλων, ταινιών κλπ. δεν έχει ως μόνη αιτία το ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα αγοράς on-line. Το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποιούνταν παλιότερα για τα mp3 με επιχειρήματα για την απόσπαση του έργου από τον υλικό φορέα, την διάθεση μέρους του άλμπουμ, υψηλή τιμή των CD κλπ. Σήμερα υπάρχει on-line αγορά mp3, αλλά πόσοι είναι οι Έλληνες που προτιμούν να τα αγοράσουν νόμιμα από το να τα κατεβάσουν τζάμπα και παράνομα; Όσοι θα αγοράζουν και τα νόμιμα ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικές σειρές με ελληνικούς υπότιτλους.
Η εναλλακτικός πολιτισμός της κοινωνίας και των δικτύων, της ελεύθερης κουλτούρας, δεν βασίζεται στην παραβίαση ή την αμφισβήτηση των δικαιωμάτων και των όρων των παραδοσιακών δημιουργών και των κλασικών δικτύων διανομής, αλλά στην ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ και διακίνηση έργων υπό τους όρους ελεύθερων αδειών χρήσης.
@geraki: Σε καμία περίπτωση δεν έθεσα το θέμα αν είναι νόμιμο ή ηθικό.
Με απασχολούν δύο πράγματα:
1. Αν το νομικό πλαίσιο που υπάρχει σήμερα για το θέμα εξυπηρετεί το συμφέρον της κοινωνίας με τον καλύτερο τρόπο. Πιστεύω όχι.
2. Αν οι σχετικές εταιρείες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν πιο έξυπνα, μέσα στο υπάρχον πλαίσιο, ώστε και να αυξήσουν τα έσοδά τους και να έχουν πιο ευχαριστημένους πελάτες.
Δεν ξέρω από πότε παρακολουθείς το θέμα των mp3. Όταν παρουσιάστηκε το iTunes, κανένας δεν κατάλαβε γιατί κάποιος θα πλήρωνε για να αγοράσει κάτι που είναι τζάμπα (αλλά παράνομα). Και όμως, οι πωλήσεις μέσω iTunes είναι εντυπωσιακές.
Δες και αυτό: Disney has sold 1.3 million movies in its first three months on iTunes… (2007). Και ας σημειωθεί ότι το iTunes Store, με το DRM που έχει από τις χειρότερες πλατφόρμες, αλλά αυτό είναι μία άλλη συζήτηση.
Αν είχα κάποια σχετική θέση σε μία δισκογραφική ή σε μία εταιρεία διανομής, θα τους έλεγα ότι αντί να κοιτάνε πόσοι δεν πληρώνουν για τα προϊόντα τους, να κοιτάνε πώς θα αυξήσουν τις πωλήσεις τους.
Και, ενώ νομίζουν ότι είναι το ίδιο πράγμα, θα τους έδειχνα ότι είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα. Πολύ απλό παράδειγμα: αν δεν μπορώ να κατεβάσω τα επόμενα επεισόδια του Lost, απλά δεν θα το δώ αφού πιθανότατα θα παίζεται όταν 1) θα είναι old news και 2) όταν δεν θα μπορώ να το δώ.
1. Κοίταξε, το αν το νομικό πλαίσιο που υπάρχει σήμερα εξυπηρετεί το συμφέρον της κοινωνίας δεν μπορεί να αναλυθεί πέρνοντας ως μόνο δεδομένο την οικονομική διάσταση των πνευματικών δικαιωμάτων. Όπως αναλύει στο blog του και ο e-lawyer υπάρχει το ηθικό δικαίωμα το οποίο δεν βλέπω να αμφισβητεί κάποιος. Για παράδειγμα είναι πολλοί οι bloggers που υιοθετούν άδειες creative commons για τα κείμενά τους και ότι άλλο παράγουν, σωστά; Συνεπώς δεν απαρνούνται στο σύνολό τους τις έννοιες των πνευματικών δικαιωμάτων αλλά επιλέγουν να διασφαλίσουν το ηθικό τους δικαίωμα όπως π.χ. το δικαίωμα αναγνώρισης του δημιουργού (cc-by) ή ότι δεν επιθυμούν την εμπορική χρήση του έργου τους (nc). Ομοίως οι όροι που διατηρούν ελεύθερα έργα όπως το linux βασίζονται στην επίκληση του ηθικού δικαιώματος του κάθε ενός προγραμματιστή που επιλέγει όρους και απαγορεύσεις για το το πως θα διακινείται το έργο του. Δεν μπορεί να απαιτούμε την τήρηση των όρων αυτών για το δικό μας ηθικό δικαίωμα και να το αρνούμαστε για τους δημιουργούς μουσικής, ταινιών κλπ. Εφόσον και εκείνος ο δημιουργός θέτει όρους για το έργο του δεν πρέπει να γίνουν σεβαστοί; Το πότε θα προβληθεί κάτι στην Ελλάδα και με ποιόν τρόπο αφορά το ηθικό δικαίωμα και όχι το περιουσιακό, και όπως παρέδειξα παραπάνω, η κοινωνία χρησιμοποιεί και άρα αποδέχεται αυτό το δικαίωμα για το δικό της συμφέρον, άσχετα με το ότι μπορεί να διαφωνούμε οι περισσότεροι για την κερδοσκοπική διάσταση του θέματος. Αυτό στο οποίο πρέπει να εστιάζουμε δεν είναι να αμφισβητηθεί το δικαίωμα (που αποδεχόμαστε) αλλά να καταδειχθεί ότι μπορεί να διατηρηθεί με λιγότερο αρνητικούς όρους.
2. Ναι, οι σχετικές εταιρείες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν πιο έξυπνα, μέσα στο υπάρχον πλαίσιο, ώστε και να αυξήσουν τα έσοδά τους και να έχουν πιο ευχαριστημένους πελάτες. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να διαπιστωθεί το όριο αυτού που προτίθενται οι δυνητικά πελάτες να πληρώσουν ώστε να μην είναι παράνομοι. Αυτή την στιγμή θεωρεί ότι όλοι όσοι κατεβάζουν τζάμπα μια ταινία είναι δυνητικοί πελάτες που θα επανέλθουν στους δικούς της όρους μέσω της καταστολής. Αυτό που θα έκανε τις εταιρείες να αλλάξουν δεν είναι να δείχνουν όλοι την πρόθεσή τους να απολαύσουν το προϊόν πάση θυσία, έστω και αν χρειάζεται να παρανομήσουν, αλλά το να αγνοούν οι θεατές τα προϊόντα που δεν έρχονται με αποδεκτούς όρους (χρόνος, μορφή, ποιότητα κλπ.).
Τελικά, όπως είπα δεν μπορεί να αναλύουμε το ζήτημα μόνο από την οπτική γωνία του θεατή/καταναλωτή, και ιδίως αυτού που δεν θέλει να πληρώσει οποιαδήποτε τιμή για το προϊόν. Πλέον οι ταινίες έρχονται χωρίς μεγάλη χρονική καθυστέρηση στην Ελλάδα, και ακόμη και οι τηλεοπτικές σειρές υπάρχουν στα video club, νόμιμα, πολύ πριν προβληθούν στην τηλεόραση, αλλά αντί της ποιότητας DVD πολλοί προτιμούν χιλιοσυμπιεσμένα AVI, κάνω λάθος; Δεν νομίζω ότι η απαιτούμενη μετάβαση από το σπίτι στο video club είναι ο κύριος παράγοντας που οδηγεί στην παρανομία ή αποδοχή κατώτερης ποιότητας. Έπειτα, μπορεί άνετα να αμφισβητηθεί το ότι όσοι χρησιμοποιούσαν τους ελληνικούς υπότιτλους το έκαναν για να δουν ταινίες που αγόρασαν νόμιμα από το iTunes, σωστά; Εάν μιλούσαμε για τέτοια περίπτωση θα μιλούσαμε για διαφορετικό θέμα υπό διαφορετικούς όρους. Η αναφορά στα mp3 είναι ουσιαστική, το γεγονός ότι πλέον υπάρχει η δυνατότητα να αγοράσει κάποιος ελληνικά mp3 νόμιμα online κάνει το παλιό επιχείρημα της μη διάθεσης online και σε αποδεκτή μορφή, παρωχυμένο. Οι περισσότεροι εξακολουθούν να μην αγοράζουν τα mp3 που μπορούν να βρουν τζάμπα. Συνεπώς ακόμη και αν αύριο υπήρχε ένα online κατάστημα με άμεσο download νέων σειρών και ταινιών με καλή ποιότητα και ελληνικούς υπότιτλους σε μια σχετικά καλή τιμή (2 ευρώ καλά δεν είναι;), οι περισσότεροι που τα κατεβάζουν σήμερα τζάμπα, και πάλι τζάμπα θα ψάχνουν για να τα κατεβάσουν.
θελουμε υποτιτλους
@vrypan: Θυμήθηκα, ελπίζω σωστά, ότι είχες ζήσει και εσύ τον παραλογισμό των εταιριών και της “προστασίας των δικαιωμάτων τους” όταν ένα βίντεο ομιλίας που είχες ανεβάσει – κατέβηκε επειδή είχε ως background μουσική (όχι δική σου, του χώρου) ένα γνωστό τραγούδι…
Και όμως, το αλτσχάιμερ που συνήθως με πλησιάζει απειλητικά, αυτή την φορά ηττήθηκε κατά κράτος: http://vrypan.net/weblog/2008/09/07/3765/
Υπάρχουν και προτάσεις εντός του υπάρχοντος συστήματος διακυβέρνησης της γνώσης, για τις οποίες δίνονται μάχες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Όπως :
1. Δημιουργία “φιλικού” νομικού περιβάλλοντος για τις άδειες copyleft, CC κτλ και τα open standards, προώθησή τους στο δημόσιο, στην εκπαίδευση, στην κοινωνία.
2. Δημιουργία ενός ασφαλούς νομικού πλαισίου για τα δικαιώματα των χρηστών πάνω στα έργα της πνευματικής ιδιοκτησίας (πχ. για quoting, σάτιρα, βιβλιοθήκες, επιστημονική έρευνα κτλ), τα οποία σήμερα αναγνωρίζονται μόνο ως εξαιρέσεις από την προστασία, είναι ασαφή και ερμηνεύονται εξαιρετικά στενά. Αναγνώριση νέων όπως πχ ένα δικαίωμα στο μιξάρισμα, που ακολουθείται πλέον πάγια από καλλιτεχνικές κουλτούρες, όπως η χιπ χοπ.
3. Ανάσχεση και αντιστροφή του ρεύματος επίτασης της προστασίας με βάση επιστημονικά αντικειμενικά κριτήρια, με τα οποία αποδεικνύεται κάθε φορά η “ωφέλεια” των μέτρων προστασίας για το κοινωνικό σύνολο(πχ. μείωση του χρόνου προστασίας, περιορισμών των δικαιωμάτων του δημιουργού, διευθέτηση του καθεστώτος των ορφανών έργων κτλ).
4. Νομοθετική πρόβλεψη για την υπερίσχυση του δικαίου του ανταγωνισμού (πχ κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης μέσω διανοητικής ιδιοκτησίας) καθώς και του δημόσιου συμφέροντος ή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (πχ aids/φάρμακα – δικαίωμα στη ζωή) σε βάρος της πνευματικής ιδιοκτησίας, υπό σαφή και εμπεριστατωμένα κριτήρια. Σήμερα ισχύει το ακριβώς αντίθετο, ενώ στις περιπτώσεις που υπάρχουν νομοθετικές ρυθμίσεις για την υπερίσχυση των πρώτων, είναι τόσο περίπλοκες και δύσχρηστες που δεν εφαρμόζονται ποτέ στην πράξη.
5. Μεταρρύθμιση του δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας ώστε πράγματι να υπηρετεί τους πραγματικούς δημιουργούς και όχι τα αφεντικά τους.
Τα παραπάνω μπορούν να εφαρμοστούν όχι σήμερα αλλά χθες και υπάρχουν εμπεριστατωμένες προτάσεις για το καθένα τους. Ωστόσο η σημερινή τάση ενίσχυσης του παρόντος καθεστώτος συνεχίζεται απερίσπαστα υπό το βάρος των σημφερόντων αυτών που “κατέχουν” νομικό τον πολιτισμό μας και ιδιοποιούνται το μέλλον του.