Το blog αυτό έχει ασχοληθεί πολλές φορές με θέματα πνευματικών δικαιωμάτων, κυρίως κρατώντας μία θέση αντίθετη σε αυτά (ή για να είμαι πιο ακριβής, αντίθετη στο εύρος τους και στον τρόπο που ασκούνται σήμερα).
Αλλά είτε είναι κανείς υπέρ, είτε κατά, είτε ενδιάμεσα, το βασικό ερώτημα για να γίνει μία ουσιαστική συζήτηση είναι “ποια είναι η κατάσταση σήμερα”; Για παράδειγμα, εγώ θα ήθελα να γνωρίζω:
- πόσα χρήματα εισπράττουν στο σύνολό τους οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων από τις πωλήσεις κενών CD, μνημών USB, SD, σκληρών δίσκων, φωτοτυπικού χαρτιού, φωτοτυπικών μηχανημάτων κ.λ.; Θυμίζω ότι σύμφωνα με το άρθρο 18 του Ν. 2121/93 (που έχει τροποποιηθεί και με μεταγενέστερους νόμους), οι πωλήσεις όλων αυτών των προϊόντων επιβαρύνονται με “εύλογη αμοιβή” 6% που πηγαίνει μέσω ΟΠΙ (Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας) στους παραπάνω οργανισμούς…
- πόσα χρήματα εισπράττονται για “ορφανά” έργα, των οποίων οι κάτοχοι δεν είναι γνωστοί; (Δεν είμαι σίγουρος ότι εισπράττονται, αυτά τα δικαιώματα, αλλά θα ήθελα να γνωρίζω)
- ποια είναι η κατανομή του συνόλου των εσόδων που προκύπτουν από τις παραπάνω πηγές, αλλά και από άλλες, όπως οι άδειες χρήσης που πληρώνουν οι χώροι εστίασης, τα ξενοδοχεία, τα ασανσέρ (ναι, αν ακούγεται μουσική…), τα καταστήματα (ναι, αν ακούγεται μουσική…);
- Ποιο είναι το ποσοστό από όλα αυτά τα έσοδα που πηγαίνει στην λειτουργία των οργανισμών αυτών; (π.χ., η ΑΕΠΙ δηλώνει ότι “Στις άρτια εξοπλισμένες με τα τελευταία τεχνολογικά μέσα κεντρικές της εγκαταστάσεις εργάζονται 119 εξειδικευμένα στελέχη στον τομέα της Συλλογικής Διαχείρισης πνευματικών έργων”.)
- Πώς κατανέμονται τα έσοδα αυτά στους δημιουργούς; Για παράδειγμα μήπως το 90% πηγαίνει σε 100 πολύ πετυχημένους δημιουργούς και οι υπόλοιποι λαμβάνουν μηδαμινά ποσά; Ή μήπως το αντίθετο; Ή κατανομή έχει κάποια άλλη μορφή; (δεν ζητώ ονομαστικά/προσωπικά δεδομένα, αλλά για την κατανομή: τόσοι από 0-100 Ευρώ τον χρόνο, τόσοι από 100-1000 κ.λ.)
- Πώς μεταβάλλονται τα έσοδα αυτά από έτος σε έτος; Αυξάνονται; Μειώνονται; Πόσο;
Πιστεύω ότι η διαφάνεια και η λογοδοσία των οργανισμών αυτών θα έπρεπε να είναι αίτημα όλων μας, από όποια πλευρά και αν αντιμετωπίζουμε το θέμα: ως πολίτες, καταναλωτές, δημιουργοί κ.λ. Δεν καταλαβαίνω γιατί στοιχεία όπως τα παραπάνω δεν είναι ελεύθερα και διαθέσιμα στο κοινό (τουλάχιστον όσο έψαξα).
Ο πρώτος αποδέκτης ενός τέτοιου αιτήματος είναι βέβαια ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας που υπάγεται στο Υπ. Πολιτισμού και Τουρισμού. Και από κει και πέρα, οι επιμέρους οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων.
Παναγιώτη καλημέρα, Για όλα αυτά τα εύλογα ερωτήματά σου υπάρχουν απαντήσεις. Στοιχεία δημοσιεύονται τακτικά στην ηλεκτρονική αλλά και σε φυσική μορφή εφημερίδα της ΑΕΠΙ που αποστέλλονται στα μέλη της. Στοιχεία επίσης δημοσιεύονται στο site της. Οι δημιουργοί μέλη Ο.Σ.Δ. όπως η ΑΕΠΙ και οι εκτελεστές και ερμηνευτές (πολλοί εξ’ αυτών και δημιουργοί) μέλη των Ο.Σ.Δ. συγγενικών δικαιωμάτων όπως ο Απόλλων και η Ερατώ απαιτούμε τη διαφάνεια γιατί απλά είμαστε εμείς αυτοί των οποίων το έργο επιτρέπει σε αυτούς τους οργανισμούς να υπάρχουν.
Άρα πρέπει να γίνει κατανοητό τόσο από το εσάς κοινό όσο και τους επαγγελματίες χρήστες η διαφάνεια είναι για μας προϋπόθεση. Είμαστε πάντα στη διάθεσή σας ως εργαζόμενοι δημιουργοί να διευκρινίσουμε ότι δεν είναι εύκολα ή άμεσα κατανοητό.
Αντώνη, θα μπορούσες να μου στείλεις κάποιους από τους ισολογισμούς της ΑΕΠΙ;
Επίσης, μπορείς να μου δώσεις κάποια στοιχεία για την κατανομή των αποδόσεων πνευματικών δικαιωμάτων; Για παράδειγμα, πόσοι λαμβάνουν από 0-100 Ευρώ, πόσοι από 100-500, κ.λ.;
Και τέλος, ενδιαφέρον έχουν οι πηγές: πόσα από τα χρήματα προέρχονται από εκτελέσεις σε ΜΜΕ, πόσα από το 6%, πόσα από χώρους εστίασης κ.λ;
Είναι απαραίτητα στοιχεία σε μία γενικότερη συζήτηση περί πνευματικών δικαιωμάτων και όμως, όσο και αν έχω ψάξει στο Internet δεν τα έχω βρει.
Το μόνο που βλέπω κάθε φορά είναι γενικότητες όπως “οι άνθρωποι που ζουν από την μουσική”, χωρίς ποτέ να μπορώ να καταλάβω πόσοι είναι αυτό -προφανώς η συζήτηση είναι διαφορετική αν 10.000 λαμβάνουν από 20.000/χρόνο και διαφορετική αν όλοι λαμβάνουν 100Ευρώ τον χρόνο, με εξαίρεση 5-10 που λαμβάνουν 500.000/χρόνο…
Παναγιώτη καλημέρα, Προωθώ το post σου στο τμήμα επικοινωνίας της ΑΕΠΙ.
Ευχαριστώ, Αντώνη. Θα περιμένω με ενδιαφέρον την απάντηση!