καλλιτέχνες ή επαγγελματίες;

Η βιομηχανία που βασίζεται σε δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (χρησιμοποιώ τον όρο για να συνενοούμαστε, αν και διαφωνώ με αυτόν), βασίζει τα επιχειρήματά της “περί πειρατείας” σε μία αντίφαση. [*]

Από την μία, επικαλείται ότι πάνω από όλα είναι η τέχνη και η δημιουργία. Διαβάζω για παράδειγμα στο άρθρο του Αντώνη Πλέσσα[1]: “Η μουσική αποτελεί για τους δημιουργούς της μέσον έκφρασης και επικοινωνίας και κύριο μέλημα τους είναι τα έργα τους να γίνονται προσιτά σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του κοινού.”

Έκφραση, δημιουργία: πράγματα για τα οποία αξίζει να πολεμήσει κανείς, πράγματα για τα οποία, άνθρωποι έχουν θυσιάσει ακόμη και την ζωή τους. Και το σημαντικότερό τους μέλημα; “Να είναι τα έργα τους προσιτά σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του κοινού”: ελευθερία διακίνησης των ιδεών.

Η σύχρονη τεχνολογία, με την μορφή των υπολογιστών και του Internet, έχει κάνει το όνειρο κάθε δημιουργού πραγματικότητα: ναι, μπορεί να κάνει το έργο του προσιτό στον καθένα, σε όλο τον κόσμο, με μηδενικό κόστος διανομής.

Και, εδώ ερχόμαστε στην αντίφαση. Στο “ηθικό και αναφαίρετο δικαίωμα των δημιουργών στο να ορίζουν τους τρόπους διάθεσης των έργων τους και να αμείβονται για τις χρήσεις τους” (από το ίδιο άρθρο). Με λίγα λόγια, αυτό που λένε όταν μιλήσεις κατ’ιδίαν με τους περισσότερους “από κάπου πρέπει να ζήσω και εγώ” -και αυτό το βάζουν πάνω από την διακίνηση των ιδεών. [2]

Καταλαβαίνω τον αγώνα μίας μερίδας εργαζόμενων να διασφαλίσουν καλύτερες συνθήκες εργασίας και αξιοπρεπείς απολαβές. Αλλά σε αυτό τον αγώνα, οι όροι είναι διαφορετικοί, δεν είναι ίδιοι με ένα αγώνα για την ελευθερία της έκφρασης και της δημιουργίας. Για παράδειγμα, ενώ θα κατανοούσα γιατί μία συντεχνεία (με την έννοια του επαγγελματικού κλάδου) κάνει απεργία, δεν θα δεχόμουν να μπουν φυλακή άλλοι πολίτες ώστε να μπορεί μία συντεχνεία να συνεχίζει να έχει έσοδα.

Η τεχνολογία έχει λύσει πολλά από τα βασικά προβλήματα των δημιουργών. Τους επιτρέπει πλέον με ελάχιστο κόστος να δημιουργούν και να απλώνουν τις ιδέες τους σε όλο τον κόσμο. Επιτρέπει στους καλιτέχνες που βρίσκονται πολύ μποροστά από την εποχή τους, να έρθουν σε επαφή με αυτούς τους λίγους που τους καταλαβαίνουν σε όλο τον κόσμο και να μην πεθάνουν με τον πόνο ότι κανείς δεν τους κατάλαβε. Επιτρέπουν στους δημιουργούς να μιλήσουν έξω από τα σύνορα της χώρας τους, όταν αυτή τους πνίγει δημιουργικά.

Ο καλιτέχνης που “καίγεται” να δημιουργήσει, που θα ζωγράφιζε ή θα έγραφε γιατί αυτό που έχει μέσα του τον πιέζει να πάρει υπόσταση, ανεξάρτητα με το αν αρέσει στους γύρω του ή αν θα έχει εμπορική αξία, έχει λύσει το πρόβλημά του: μπορεί να το κάνει πολύ πιο εύκολα από οποιαδήποτε άλλη εποχή.

Αυτοί που σήμερα έχουν πρόβλημα είναι οι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι στον τομέα της εμπορικής εκμετάλλευσης της δημιουργίας και στην βιομηχανία της ψυχαγωγίας: οι επαγγελματίες συνθέτες, μουσικοί, ηθοποιοί, συγγραφείς, φωτογράφοι, τεχνικοί ήχου, μοντέρ κ.λ. Πραγματικά, εκεί υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και θα πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να τους προστατέψουμε, όπως πρέπει να κάνουμε και με άλλα επαγγέλματα που περνάνε κρίση.

Νομίζω ότι οι δημιουργοί που εκπροσωπούνται από τις ΑΕΠΙ, ΟΠΠΙ, κ.λ. θα πρέπει να αποφασίσουν ποιο “καπέλο” φοράνε και όχι να επιλέγουν κατά περίπτωση, ανάλογα με το τί τους βολεύει, αυτό του φορέα πολιτισμού και ιδεών ή αυτό του επαγγελματία/εργαζόμενου.

Και κάτι ακόμη: δεν είναι περίεργο που δεν έχουμε νόμους που να διώκουν την παρακώλυση διάδοσης ενός έργου διάνοιας, αλλά έχουμε νόμους που διώκουν κάποιες περιπτώσεις διακίνησής του; Για παράδειγμα αποδεχόμαστε ότι κάποιος μπορεί να αγοράσει τα δικαιώματα ενός βιβλίου μόνο και μόνο για να το “θάψει” και να μην κυκλοφορήσει ποτέ, αλλά αν το ίδιο βιβλίο το ανεβάσει κάποιος σε ηλεκτρονική μορφή στο internet και προτρέπει άλλους να το αντιγράφουν και να το διαβάσουν, μπορεί να πάει φυλακή;


[1] ένα άρθρο που, πρέπει να ομολογήσω, γενικά ξεφεύγει από την υστερεία των δισκογραφικών και παρουσιάζει ένα πιο “προοδευτικό” προβληματισμό για το θέμα. Θα σας πρότεινα να το διαβάσετε.

[2] Το αν είναι “αναφαίρετο” αυτό το δικαίωμα το αμφισβητώ. Για το αν είναι “ηθικό”, θα ήθελα μερικά καλά επιχειρήματα.

[*] Αν σας φαίνονται ακραίες οι θέσεις του άρθρου, παρακαλώ για τα αντεπιχειρήματα. Το άρθρο αυτό γράφτηκε για να προσπαθήσει να ισορροπήσει μία συζήτηση στην οποία η μία πλευρά είναι αναγνωρίσιμη, έχει πολύ δυνατή φωνή και δουλεμένα επιχειρήματα και η άλλη συχνά δεν ακούγεται καθόλου.

23 Responses to καλλιτέχνες ή επαγγελματίες;

  1. ilias says:

    οι δισκογραφικές εταιρίες μου θυμίζουν, τον παππού από το χωριό που φτιάχνει το γάλα και το τυρί μόνος του, από τις κατσίκες του, τις αγελάδες του.
    και ο παππούς δε θέλει να αγοράσει κάτι τυποποιημένο-έτοιμο, οκ σε αυτό υπάρχει ρομαντισμός.

    Ρομαντισμός επίσης υπάρχει και στο διάβασμα του βιβλίου, λέω στον πατέρα μου σε λίγα χρόνια δε θα υπάρχουν δισκοπωλεία ούτε βιβλιοπωλεία, και μου απαντάει τι λες ρε δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχουν, δεν συγκρίνετε με τίποτα μυρωδιά η αλλαγή σελίδας ότι κινήσεις κάνεις κρατώντας ένα βιβλίο, δεν συγκρίνετε με τίποτα η αίσθηση όταν ανοίγεις ένα καινούργιο cd-album.
    Εγώ του απαντάω όταν ήσουν εσύ 15-20 χρονών φανταζόσουν ότι δε θα υπήρχαν πια βινύλια ή ότι θα μιλάς με κινητό όπου βρίσκεσαι?

    Οι δισκογραφικές έχουν καταλάβει εδώ και πολλά χρόνια ότι τελειώνουν…
    Όπως επίσης και οι αληθινοί μουσικοί έχουν καταλάβει ότι τόσα χρόνια ήταν οι κατσίκες και αγελάδες της κάθε δισκογραφικής.

  2. Είμαι λίγο περίεργος. Προτιμώ να αγοράσω τα Windows από το να αντιγράψω από ένα φίλο μου. Τώρα με την οικονομική κρίση, επειδή μου φαίνονται ακριβά, προτιμώ να εγκαταστήσω Linux και να περάσω την περίοδο ημιμάθειας μέχρι να αισθανθώ άνετος σε εκείνο το περιβάλλον, παρά να “κλέψω”.

    Από την άλλη, όμως, όποτε βλέπω διαφημίσεις κατά της πειρατείας (στη μουσική). Όταν σε κάθε εκπομπή οι καλλιτέχνες με την πρώτη ευκαιρία αναφέρονται στο πόσο κρίμα είναι να “κλέβουν” τη μουσική τους και τους δίσκους τους. Αισθάνομαι κάπως άβολα. Από τη μια δε μπορώ να τους κατηγορήσω αφού το σύστημα με τις δισκογραφικές εδώ και δεκαετίες έτσι λειτουργεί. Από την άλλη, δεν μπορώ παρά να σκεφθώ, πως μάλλον η κοινωνία και η τεχνολογία εξελίσσεται γρηγορότερα από όσο δύναται να καταλάβει ή να αποδεχτεί το κύκλωμα των δισκογραφικών και πολλές φορές και το καλλιτεχνικό.

    Υπάρχουν φοβερά παραδείγματα καλλιτεχνών που είναι ανεξάρτητοι και διαθέτουν τη μουσική τους μέσω του Διαδικτύου και βγάζουν περισσότερα χρήματα από όσα θα ήθελε να τους εξασφαλίσει μια δισκογραφική. Το κάνουν μάλιστα δίχως να “κλέβουν” τον κόσμο και δίνοντας τη δυνατότητα να επιλέγει κανείς τα τραγούδια που πραγματικά θέλει και όχι να παίρνει ένα γουρούνι στο σακί (CD) με 12 τραγούδια μόνο και μόνο για να ακούσει τα 2 που του άρεσαν.

    Εντάξει, συναισθηματικά είναι ωραία να αγκιστρώνεσαι στο παρελθόν με τους δίσκους και τα CD και με το αν έκανες χρυσό ή πλατινένιο. Οι καλλιτέχνες όμως πρέπει να αποδεχτούν ότι ο κόσμος άλλαξε. Πρέπει να βρουν άλλον τρόπο να βγάζουν χρήματα και όχι πουλώντας δίσκους με τον παραδοσιακό τρόπο.

  3. karpidis says:

    Συμφωνώ απόλυτα με αυτό που γράφεις και για αυτό διαφωνούσα με το σύνθημα ” Η πειρατεία σκοτώνει τη μουσική” Για την ακρίβεια η καλή μουσική φτιαχνόταν πάντοτε χωρίς σκοπό να πουληθεί. Άρα σκοτώνει την εμπορική μουσική.

  4. thanos2014 says:

    OH HAI, δυναμικό comebacκ, κάλα τα ‘πες. O Aντώνης με ‘χασε στο

    “Το γεγονός ότι στο διαδίκτυο τα αγαθά που διακινούνται είναι άυλα (Ψηφία 0 & 1) δεν αλλάζει σε τίποτα όσον αφορά τον αντίκτυπο που έχει η καταπάτηση της ιδιοκτησίας ή της κλοπής ενός περιουσιακού στοιχείου ενός συνανθρώπου μας στον υλικό κόσμο”.

    αλλα θα διαβάσω μετα και τα αλλα που ‘χει γραψει και θα επανέλθω. Eπι του θέματος τώρα, η αποψάρα μου μεσες ακρες λεει οτι φτιαχνεις μια α,β,γ πνευματική δημιουργία, τη δείχνεις στον κοσμο. Εκει τελείωσε, πέταξε, πάει, δεν σου ανήκει πια, θα χαράξει τη δικία της πορεία στ’αγιαζι(πατεντες λογισμικου, λολ). Θα χωθώ με 3 λινκακια.

    Eχουμε λοιπον:
    [1]http://www.disobey.net/wxra/keim01.htm
    [2]http://torrentfreak.com/pirated-by-itunes-artist-turns-to-bittorrent-080206/
    [3]http://journal.davidbyrne.com/2009/08/080809-edinburgh-so-how-does-it-work-on-the-bus.html

    tl;dr
    [1]Μόνο αλήθειες
    [2]Συνεντευξη τύπου που βριζει το itunes γιατι τον ‘έκλεβε’.
    [3]Ο David Byrne των Talking Heads μας ενημερώνει για τη ζωή on tour και γιατι δεν γινεται να εχουμε εισιτιργια των 10 ευρω 3ερωγω. Γενικά γραφει ενδιαφεροντα πραματα συχνά.

    τώρα οσο αφορά το ‘πως θα ζησουμε καλέ’ ε ή βρείτε μια κανονική δουλεία ή απαλαχτείτε επιτέλους απο τις ‘κακές δισκογραφικές’, αυτοδιαχειρηση,βρειτε αλλα μοντέλα, μπλαμπλαμπλα. Αυτά λεει και ο Αντώνης με όμορφο στρωτό λογό :-)
    ps. sry που λέω ‘Αντώνης’, άνετος και χαλαρός, χωρίς να τον ξέρω τον άνθρωπο, αλλα πάνω στην ροη του λόγου μωρέ.

  5. giorgos says:

    Δε σας καταλαβαίνω. Αν φτιάξεις ένα κρεβάτι ή έναν τοίχο στο σπίτι σου, ή οτιδήπωτε έχει κανείς το δικαίωμα να το χρησιμοποιήσει; Όχι. Είναι δικό σου και εσύ θα αποφασίσεις σε ποιούς θα δώσεις να το χρησιμοποιήσουν, αν θες να μεταβιβάσεις την ιδιοκτησία (πώληση) κτλ. Γιατί ένα πνευματικό έργο να ειναι διαφορετικό; Επειδή δεν υπάρχει κόστος να αντιγραφεί; Ένα βιβλίο ή ένα μουσικό κομμάτι είναι δημιουργία και είναι ιδιοκτησία του δημιουργού. Αυτός θα επιλέξει σε ποιούς θα το διαθέσει και με τι κόστος. Μπορεί να επιλέξει εναλλακτικούς τρόπους διανομής όπως αναφέρεται, να το δώσει σε δισκογραφική ή εκδοτική κτλ, σε κάθε περίπτωση όμως του ανήκει (αν δε πουλήσει τα δικαιώματα). Δεν καταλαβαίνω με τι θράσος θα υποδείξεις εσύ στους δημιουργούς πώς θα ζήσουν, τι δουλειά θα κάνουν, αν θα αυτοδιαχειριστούν κτλ. Αυτά θα τα αποφασίσουν οι ίδιοι. Ακούς εκεί να βρουν μια κανονική δουλειά. Εσύ θα κρίνεις τι δουλειά θα κάνουν; Η μόνη απόφαση που μπορείς να πάρεις εσύ είναι αν θα αγοράσεις αυτό που σου προσφέρουν ή όχι. Κανείς δε σε αναγάζει να το κάνεις. Και το αν βγάζουν πολλά ή λίγα χρήματα είναι δουλειά μόνο της εφορίας, όχι δική σου.

  6. e-lawyer says:

    Πάντως είναι αδύνατον να ανοίξεις αυτό το θέμα χωρίς να τεθεί αυτομάτως και το “ποια τέχνη θέλουμε”, δηλαδή να μπούμε τελικά σε ζητήματα “ποιότητας” που είναι κάτι διαφορετικό από τα ζητήματα της ελευθερίας της έκφρασης – και συχνά είναι και τάσεις αλληλοαποκλειόμενες.

  7. Εν συντομία, πώς κατανοώ το κρίσιμο το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο (τα υπόλοιπα στο μπλογκ μου):

    Α. Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις βλέπουν τα έσοδά τους να συρρικνώνονται και αναζητούν λυσσαλέα νέους τρόπους συγκέντρωσης δύναμης μέσω της διαφήμισης.

    Β. Τα κράτη βλέπουν να χάνουν τον έλεγχο κι είναι δεδομένο ότι επηρεάζονται απ’ τα λόμπι των βιομηχανιών της ψυχαγωγίας και της διαφήμισης που είναι συγκοινωνούντα δοχεία.

    Γ. Οι διαδικτυακές κοινότητες που υπερασπίζονται την πειρατεία λειτουργούν συχνά ως εγωϊστικές ομάδες καταναλωτών. Αξιώνουν δωρεάν υπηρεσίες και προϊόντα από βιομηχανίες που συντηρούν εκτός από σταρ, χιλιάδες δημιουργούς καλλιτεχνικών έργων, αδιαφορώντας εντελώς για αυτούς ή ακόμα και για το αντιφατικό γεγονός ότι πληρώνουν τα πάντα εκτός απ’ την ψυχαγωγία και την ενημέρωση… Ακόμα αδιαφορούν για την ποιότητα των έργων, αφού μπουκωμένες απ’ τον πακτωλό έργων, αδυνατούν να κρίνουν. (για να μην αναφερθώ στην αλλαγή παραδείγματος που επιφέρει η οριζόντια αξιολόγηση, που είναι άλλο μεγάλο θέμα).

    Δ. Οι δημιουργοί βλέπουν να πλησιάζει απειλητικά ένα μέλλον όπου κανείς δε θα αγοράζει το προϊόν τους.

    Η «μακριά ουρά» και τα wikinomics ευνοούν τις μεγάλες δομές, τη google, το amazon, και τους διαφημιστές. Οι δημιουργοί βγαίνουν χαμένοι, καθώς είναι ο αδύναμος κρίκος ανάμεσα στις συμπληγάδες των βιομηχανιών διαμεσολάβησης και των καταναλωτών. Ισχύει λοιπόν κι εδώ το δίκαιο το ισχυρού…

  8. Pingback: Δημιουργοί σε συμπληγάδες « Ειδήσεις απ’ το δικό μου δωμάτιο

  9. dealsend says:

    Tα νέα μοντέλα διανομής είναι Εδώ.

    Aργά ή γρήγορα η βιομηχανία θα επανεξετάσει και θα βελτιωθεί.

    Το προϊόν δεν είναι πια το ‘τραγούδι’ αλλά ο καλλιτέχνης.

    Αυτό που ονομάζεται σήμερα πειρατεία είναι απλά ένα νέο οικονομικό μοντέλο.

  10. John says:

    Με άλλα λόγια αν κατάλαβα καλά, αυτός που παράγει ποιοτική τέχνη δε θα πρέπει να πληρώνεται διότι το έναυσμα για αυτή την πνευματική δημιουργία είναι η εσωτερική ανάγκη για έκφραση από το δημιουργό. Καλά κατάλαβα; Γιατι αυτά τα δυο δε μπορούν να συνυπαρχουν; Γιατι τόσοι πολλοί Έλληνες έχουν δαιμονοποιησει σε τετοι βαθμό την έννοια του κέρδους; Οταν φίλε μου θα πείσεις εσύ το μπακάλη να δώσει το γάλα και το ψωμί στον ποιητη με αντάλλαγμα ένα ποίημα, τότε θα πείσω κι εγώ τον ποιητή να δώσει τη συλλογή του τσάμπα. Το χρήμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα κοινό μέτρο αξιολόγησης του ανθρώπινου εργου. Προς τι η δαιμονοποιηση;

  11. MusicUnites says:

    Παραπέμπουμε εδώ μία άποψη μέλους του musicunites.gr που γράφτηκε στο φόρουμ και αφορά το παρόν κείμενο

    http://musicunites.ning.com/profiles/blogs/kollese-e-velona

  12. ριτσα μασουρα says:

    Πιστεύετε δηλαδή ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει μέση οδός ; Να ικανοποιηθεί και ο δημιουργός, να ικανοποιηθεί και το σκέλος της διάδοσης των ιδεών. Τα πάντα νομίζω ότι είναι ανταποδοτικά και κάπως έτσι οφείλουμε να τα προσεγγίζουμε. Δεν είμαι υπέρ της υπερβολής των δισκογραφικών, αλλά δεν είμαι και υπέρ της …φιλανθρωπίας.

  13. ριτσα μασουρα says:

    Παναγιώτη Βρυώνη διάβασα ευχάριστα πράγματα για σένα και χαίρομαι γι αυτό.

  14. Rodia says:

    Δες το αρθρο Richard Stallman: Copyright vs. Community–>> http://www.kepik.gr/?p=1244 αν δεν το εχεις ηδη υποψη σου. Προς το τελος της ομιλιας του στο βιντεο λεει οτι γνωστος συγγραφεας, που ρωτηθηκε για τη διαρκεια του κοπυραϊτ (με την ευκαιρια της επεκτασης του απο τις εταιρειες/εκδοτες/κλπ) ειπε οτι τα πεντε χρονια ειναι αρκετα!
    Οσο για το θαψιμο μετα την υπογραφη για τα “δικαιωματα”, ουκ ολιγες περιπτωσεις υπαρχουν -αλλες γνωστων και αλλες αγνωστων καλλιτεχνων/συγγραφεων/κλπ…

  15. Συμφωνώ με την οπτική αυτή (Δημιουργός/Επαγγελματίας Δημιουργός) και πώς οι 2 αυτοί δεν τα έχουν βρει ακόμη μεταξύ τους.

    Τα μοντέλα υπάρχουν. Οι λύσεις υπάρχουν. Χρήματα βγαίνουν αλλά με άλλο τρόπο πια. Έχω ταχθεί υπέρ της ελεύθερης νόμιμης διανομής πολλάκις και επιμένω. Το δήλωσα δημόσια και στην Cosmomusica (http://musicunites.ning.com/profiles/blogs/music-is-alive-emerida) και πρότεινα και μία απο τις πολλές λύσεις εδώ ειδικά για το θέμα της διανομής http://musicunites.ning.com/profiles/blogs/aphheste-ten-moysikhe-na

    το προϊόν αλλάζει και παύει να είναι η διανομή.

    το θέμα είναι να δεχτούμε την αλλαγή μέσα μας, να μην κλαίμε πάνω απ το χυμένο γάλα, να μην βάφουμε το φουγάρο του καραβιού που βουλιάζει.

    η μουσική θα ζήσει απλώς θα εξελιχτεί και όσοι προσαρμοστούν θα ζήσουν μαζί τους.

  16. anonymous says:

    Εγώ δεν θα μιλήσω ψευτοκουλτουριάρικα αλλά με βάση την κοινή λογική.
    Αν φέρω ένα υδραυλικό σπίτι να μου φτιάξει κάτι θα το πληρώσω αν πάω σε δικηγόρο για κάποια προσωπική μου υπόθεση θα τον πληρώσω, στο πολιτικό μηχανικό θα πληρώσω στο φούρνο θα πληρώσω.
    Αλλά για να ακούσω μουσική κατεβάζω δωρεάν ή αγοράζω από τον μάυρο και την λέω και στους καλλιτέχνες. Για ενα πρόγραμμα κατεβάζω το αντίστοιχο open source και δεν πληρώνω τίποτα.

    Εντάξει στο opensource υπάρχουν διάφοροι (μην τους χαρακτηρίσω) που κάθονται και δημιουργούν εφαρμογές τσάμπα. Μη μου πείτε για υποστήριξη γιατί τι υποστήριξη να ζητησει κάποιος που χρησιμοποιεί ένα word και ένα excel.

    Άλλωστε το Opensource αναπτύχθηκε από άτομα που έχουν κάποια εργασία σε ένα ίδρυμα (Πανεπιστήμιο, δημόσια υπηρεσία) έχουν αρκετό χρόνο κτλ. Κανένας επαγγελματίας της πληροφορικής που προσπαθεί καθημερινά να βγάλει τα προς το ζειν δεν έχει τέτοιες πολυτέλειες.

    Εν κατακλείδι είμαι υπερ των πνευματικών δικαιωμάτων κατά του open source και όλων αυτών το υποτιθέμενων κινημάτων “ψευδοελευθερίας” της έκφρασης.
    Σας μιλώ σαν άνθρωπος με σπουδές πληροφορικής που έχω δει πόσο απαξιώνουμε το επαγγελμά μας με τα λογής open source προγράμματα που κυκλοφορούν.

  17. giorgos says:

    Φίλε anonymous, συμφωνώ μαζί σου για τη δωρεάν μουσική.

    Όμως θα διαφωνήσω για το ανοιχτό λογισμικό. Τα επιχειρήματά σου μου θυμίζουν αντιδράσεις στην εκβιομηχάνηση της παραγωγής. Καταραμένες μηχανές, κάνουν την ίδια δουλειά καλύτερα και χάνουν οι άνθρωποι τις δουλειές τους. Αυτή είναι πολύ λάθος προσέγγιση γιατί δε βασίζεται στην πραγματικότητα.

    Το γεγονός είναι πως είτε το θες είτε όχι και για διάφορους λόγους οι οποίοι δεν είναι δικό μας θέμα κάποιοι άνθρωποι είναι διατεθιμένοι να γράψουν ανοικτό λογισμικό. Αν το προϊόν που παράγεις εσύ και θες να πληρωθείς για αυτό το λογισμικό το παράγει κάποιος άλλος και το διαθέτει δωρεάν τότε το πρόβλημα το έχεις μόνο εσύ. Ολοι οι υπόλοιποι απλώς ασκούν τα δικαιώματά τους.

    Τι μπορείς να κάνεις; Μα το προφανές. Θα πρεπει να φτιάξεις ένα προϊόν το οποίο να έχει περισσότερη αξία από το ανοικτό, τόση που να είναι κάποιος διατεθειμένος να σε πληρώσει για να το αποκτήσει. Αν δε μπορεις να το καταφέρεις αυτό τότε πολύ απλά θα πρέπει να βρεις μια πιο χρήσιμη στην κοινωνία δουλειά αφού οι κοινωνία δε θέλει να πληρώσει για το συγκεκριμένο έργο σου (για τον Α ή Β λόγο). Αυτός είναι ο τρόπος που οι αμέτρητες εταιρείες λογισμικού επιβιώνουν.

    Δε στο λέω αυτό ως άσχετος. Εργάζομαι στη Microsoft. Όπως γνωρίζεις η εταιρεία δέχεται πολύ ανταγωνισμό από το ελεύθερο λογισμικό (βλέπε apache, mysql, linux). Κι όμως πουλάει windows server, sql server, exchange server, και φυσικά windows. Προφανώς προσφέρει κάτι για το οποίο πολλοί είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν. Και αυτό είναι υγιές. Χωρίς ανταγωνισμό δε θα βελτίωνε τα προιόντα της.

    Παρεπιπτόντως με εκνευρίζουν εκφράσεις τύπου “μιλώ σαν άνθρωπος με σπουδές πληροφορικής”. Μιλάς σαν προγραμματιστής. Την κοινωνία και την αγορά την ενδιαφέρουν το έργο που παράγεις, όχι οι σπουδές σου. Αν περιμένεις να πληρώνεσαι για τις σπουδές σου και όχι για το έργο σου, όπως ίσως διαφαίνεται από το μήνυμά σου, τότε σε περιμένει έκπληξη αν βεβαίως στην Ελλάδα ξεφύγουμε από το κοπροσκυλίκι και αφήσουμε την αγορά να στρώσει αυτούς που θέλουν να συνδέουν τα πτυχία με δικαιώματα. Αν αρχίσουμε να σπουδάζουμε για να μάθουμε (και άρα να βρούμε δουλειά) και όχι να σπουδάζουμε για να αποκτήσουμε το προνόμιο του μισθού.

  18. anonymous says:

    Ακου φίλε γιώργο,

    Εσύ περιγράφεις μια δεδομένη κατασταση. Εγώ δεν στέκομαι στα αποτελέσματα αλλά στα αίτια.
    Το ανοικτό λογισμικό δεν είναι θεσφατο είναι αποτέλεσμα κάποιας ανθρώπινης δραστηριότητας. Καυτηριάζω για την αφέλεια των ανθρώπων (του συναφιού μας) που κάθονται και γράφουν λογισμικό ανοικτού κώδικα.
    Είναι δημόσιοι υπαλληλοι ή εκπαιδευτικοί σε σχολεία ή πανεπιστημιακά ιδρύματα. Όχι μόνο στην ελλάδα αλλά και εκτός ελλάδας. Υπάρχουν βεβαια και άλλες περιπτώσεις. Έχουμε τρανταχτό παράδειγμα τον Mark Shuttleworth που το έριξε στο Open source αφού τσέπωσε τα 600 μυριάκια όταν πούλησε την Thawte . Κονομάμε πρώτα και μετά το ρίχνουμε στο open source για να το παίξουμε αλτρουιστές. Εγώ θεωρώ πιο έντιμο τον bill gates που αφού οικονόμησε το έριξε στις φιλανθρωπίες αλλά ταυτόχρονα έφαγε πολύς κόσμος ψωμάκι μαζί με αυτούς και εσύ.
    Θα ήμουν διατεθειμένος σε μια κοινωνία που σε όλες τις εκφάνσεις της υπαρχουν αντίστοιχα του Open source κινήματα να δικαιολογήσω την ύπαρξη αυτού του μοντέλου. Θέλω γιατρούς δικηγορους φουρναρηδες μπακάληδες μανάβηδες υδραυλικούς ηλεκτρολογους Open source. Μπορώ να τους έχω. ΟΧΙ
    Δεν ζητώ να αμοίβομαι όπως δυστυχώς κατάλαβες επειδή σπούδασα αλλά το δικαίωμα να αμοίβομαι για την εργασία μου η οποία να μην απαξιώνεται. Δεν μπορεί να πηγαίνεις να συζητήσεις για μια web σελίδα και να σου λέει αφού το joomla είναι δωρεάν πως εσύ ζητάς για ένα δυναμικό site 2000 για ένα μήνα δουλειά όταν θα πάρω ένα πιστιρικά με 200 ευρώ και θα μου το στήσει.

    Αυτά περί ποιότητας αστα ρε φίλε η Microsoft έχει ανταγωνισμό από άλλες εταιρίες πρέπει να έχει από τους ημιεργαζόμενους του δημοσίου.
    Υπαρχει ποιοτικότερο λογισμικού που κάνεις την δουλειά σου και είναι και τσάμπα??????
    Η μήπως μπορεί να επιβιώσει ο κλάδος της πληροφορικής μόνο από τα μεγάλα συστήματα που θελουν συντήρηση.
    Εγω επειδή τυγχάνει να έχω κάνει και χχ δουλειές εκτός εταιρίας εισπράτω μόνο μείωση τιμών.

    Αλλά ρε φίλε μου την δίνει τρομερά να βλέπω στο γιατρό που παίρνει 100ευρώ / 10λεπτο να έχει open office στον υπολογιστή της γραμματείας για να μη αγοράσει ένα Licence του Ms office.

    Αυτά, επίσης ήθελα να σημειώσω το απαξιωτικό σου στυλ. Ξέρεις όσοι δεν γράφουν Open source δεν είναι άσχετοι. Επίσης θα ήθελα να ψάξεις να δεις πόσοι Open sourcαδες της ελλάδας εξαργύρωσαν τον αρλτρουισμό τους με θέσεις στο δημόσιο (σαν σύμβουλοι υπουργών, γενικών γραμματέων κτλ.

    Για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας.

  19. anonymous says:

    Χτες έβαλα σχόλιο απάντηση στον giorgos και όλως περιέργως “κατέβηκε”. Τον λόγο δεν το καταλαβαίνω. Δυστυχώς όσο δημοκράτες και αν το παίζουμε μερικές φορές παρασυρόμαστε. Γράφω σαν ανώνυμος διότι δεν έχει σημασία το όνομά μου αλλά αυτά που λέω. Η αντιπαράθεση με τον giorgos έχει να κάνει με το ανοικτό λογισμικό. Ισως το τέλος του σχολίου μου πολλοί αλτρουιστές open sourcάδες εξαργύρωσαν τον αλτρουισμό τους σε κρατικές θέσεις πείραξε κάποιους.
    Εννοείται πως δεν θα ξανασχοληθώ με ένα blog στο οποίο κατεβάζουν εύκολα σχόλια που δεν ακολουθεί “τη γραμμή” του blogger.

  20. Panayotis says:

    anonymous: το blog αυτό έχει μία μικρή αλλεργία σε ανώνυμα σχόλια και ίσως για αυτό να έμεινε το σχόλιό σου στο moderation queue.

    Πάντως, σήμερα αν είσαι καλός web developer και δεν βρίσκεις καλή δουλειά, κάτι δεν κάνεις καλά και δεν φταίει το open source.

  21. Hercule Poirot says:

    Α βρέθηκε το post μου. Ορίστε τώρα το μήνυμα πλέον δεν είναι ανώνυμο lol.
    Εσύ με τις απόψεις σου και εγώ με τις δικές μου.
    Παντως το σχολιο για τον αλτρουισμό του opensourcα δεν πήγαινε για σένα … αλλά για κάποιους συμβούλους σε κάποια υπουργεία ….. πρώην open source contributors. Και πίστεψε με ξέρω τι λέω!!!

  22. giorgos says:

    Φίλε anonymous,

    Όπως είπες αρχικά μίλησα για τη δεδομένη κατάσταση και το τι πρέπει να κάνουμε ως προγραμματιστές. Αυτό έχει και σημασία γιατί είναι actionable που λέμε.

    Αφού θες να μιλήσουμε όμως για τα αίτια, ας μιλήσουμε. Συμπεραίνω από τα λεγόμενά σου ότι είσαι web developer. Μερικώς τουλάχιστον. Και το ανοικτό λογισμικό σου παίρνει δουλειές. Μάλιστα. Φίλε web developer, σκέψου λιγάκι πού θα ήταν το επάγγελμά σου, που τόσο απαξιώνεται από το ανοικτό λογισμικό, αν δεν υπήρχε το λινουξ, ο apache, η mysql, η perl κτλ. Να σου πω; Δε θα υπήρχε. Αλλά είναι εύκολο να βλέπουμε μόνο αυτά που θέλουμε.

    Το ανοικτό λογισμικό μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να προσφέρεις αξία στον πελάτη σου. Μπορεί ο πιτσιρικάς να ξέρει να το στήσει, ξέρει όμως να το παραμετροποιήσει, να κάνει custom coding και να το συντηρήσει; Ξέρει ο πιτσιρικάς πώς θα γίνει scale? Υπάρχει δουλειά, μην αυταπατάσαι.

    Για να μη μιλήσω για το κόστος ελεύθερου λογισμικού σε σχέση με το κλειστό. Πχ, πάρε το zen cart, που είναι ανοικτό λογισμικό και σκέψου πόσες ώρες θες για να γράψεις custom features που θέλει ο πελάτης και ζήτα 30 ευρώ την ώρα? (δεν ξέρω πόσο κάνει η ώρα στην Ελλάδα). Θα σου πάρει 10 ώρες; Τώρα σκέψου ένα κλειστό πακέτο e-shop που έχει αυτό που θέλει ο πελάτης και άλλες 10 λειτουργίες. Ενδεικτική τιμή 200$? Τι συμφέρει; Δε βλέπω πως το ανοικτό λογισμικό σε απειλεί. Το point μου είναι ότι το κόστος απόκτησης του λογισμικού (ακόμα και να είναι κλειστό) είναι σχεδόν πάντα ένα πολύ μικρό κλάσμα του συνολικού κόστους χρήσης του (εγκατάσταση-παραμετροποίηση κτλ) σε οποιοδήποτε κλάδο. Οπότε δε βλέπω την απειλή.

    Μεταξύ μας, αν θες να φοβάσαι για το μέλλον του επαγγέλματος να μη φοβάσαι το ανοικτό λογισμικό. Κοίτα νοτιο ανατολικα και θα δεις ποιά είναι η πραγματική απειλή. Εκεί μάλιστα. Δεν έχουν έρθει ακόμα στην Ελλάδα, αλλά χτυπάνε πολύ σκληρά την Αμερική. Ειδικά δουλειές web χτυπάνε πολύ. Αλλά και πάλι η εντοπιότητα μετράει, δεν υπάρχει λόγος για άμεση ανησυχία. Στην Ελλάδα θα φοβόμουν περισσότερο τους Πολωνούς. Έχω δει πολλές εφαρμογές και υπηρεσίες πολωνικές τελευταία.

    Με λίγα λόγια, η συμβουλή που σου δίνω είναι να μη βλέπεις την αγορά σαν μια πίτα και τους συνάδελφους σαν ανταγωνιστές. Ισχύει αυτό. Δε θα σε πάει πολύ μακριά όμως. Οι ανταγωνιστές είναι πολλοί. Σου προτείνω να προσπαθήσεις να συνεργαστείς για να δημιουργήσεις καινούριες ανάγκες τις οποίες και να καλύψεις. Μπορεί να μη με πιστεύεις, ετσι είναι όμως.

    Όσο για τους τύπους του δημοσίου που έχουν χρόνο για ανοικτό λογισμικό όπως λες, το πρόβλημα δεν είναι το ανοικτό λογισμικό. Το πρόβλημα είναι ότι είναι στο δημόσιο και έχουν ελεύθερο χρόνο (τον οποίο πληρώνουμε εμείς). Την ημέρα που θα πέσει σκούπα στο δημόσιο θα στήσω σε όλους ένα Joomla τσάμπα!

    Κάτι τελευταίο για το ανοικτό λογισμικό που το ξεχνάμε. Πολλές φορές είναι ο μόνος τρόπος να χτυπήσεις μονοπώλια. Όταν μια πολυεθνική εταιρεία, ονόματα δε λέμε, έχει μονοπώλιο και είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κλάδο, είναι πολύ δύσκολο σε μια άλλη εταιρεία να ανταγωνιστεί το μονοπώλιο, για πολλούς λόγους. Το ανοικτό λογισμικό, με τη βοήθεια ανταγωνιστριών συχνά, έχει τη δυνατότητα να ανταγωνιστεί και αυτό δε μπορεί να είναι παρά καλό.

    Τώρα για τη Μικροσοφτ, όποιος κοροϊδεύει για την ποιότητα στοιχηματίζω ότι χρησιμοποιεί σπασμένα παράθυρα, σπασμένο οφις κτλ. Το λέω αυτό γιατί προφανώς αν τα αγοράζουν σημαίνει ότι αναγνωρίζουν την αξία τους. Λοιπόν σε αυτούς τους κλέφτες δε θα πω εγώ να μην είναι κλέφτες. Κι εγώ θα το έκανα αν δεν είχα δωρεάν γνήσιες κόπιες :) Να παραδεχτούν όμως ότι τα χρησιμοποιούν επειδή τους βολεύουν και να πάψουν τα ηλίθια σχόλια περί ποιότητας και παραπόνων κτλ. Αν δε σας αρέσει να τα επιστρέψετε για full refund.

    Σοβαρά τώρα θα πω το εξής. Νομίζεις ότι δουλεύουν ηλίθιοι; Νομίζεις ότι δεν ξέρουν ότι τα προγράμματα βγαίνουν με bugs? Σε πληροφορώ πως όταν βγαίνει ένα προϊόν υπάρχουν εκατοντάδες γνωστά προβλήματα, ανάλογα και με το μέγεθος του λογισμικού φυσικά. Νομίζεις ότι δε μπορούν να τα φτιάξουν; Μπορούν. Όμως αυτό ή θα διπλασίαζε το κόστος ή θα μείωνε τα features. Όταν αποφασίζουν να κάνουν ship έχοντας bugs, τότε προφανώς κρίνουν ότι αυτό είναι που θα προτιμούσε ο πελάτης. Προφανώς δε μπορούν να γνωρίζουν όλα τα προβλήματα (αυτό θα αύξανε το κόστος του testing, άρα και του λογισμικού.

    Η ανάπτυξη λογισμικού είναι μια σειρά συμβιβασμών μεταξύ κόστους, λειτουργιών και ποιότητας και αυτός που θα καταφέρει να έχει τις λειτουργίες που χρειάζεται ο πελάτης, στην ποιότητα που θα δεχτεί ο πελάτης και με το κόστος που είναι διατεθειμένος να πληρώσει αυτός θα επιβιώσει οικονομικά. Γι’αυτό μη βλέπετε τα πράγματα μονόπλευρα. Αν τα παράθυρα έχουν bugs πάρτε mac (και πληρώστε τα 3πλάσια σε κόστος απόκτησης και συντήρησης). Χμμ, εγώ θα κρατήσω τα windows. Αν τα παράθυρα είναι ακριβά, πάρε linux. Χμμ, ναι αλλά πως θα εγκαταστήσω drivers, θα φτιάξω το δίκτυο και δεν έχουν και το window preview sto aero. Κατάλαβες πως σκέφτεται ο κόσμος και γιατί η εταιρεία έχει επιτυχία.

    Πριν γελάσεις με τη Μικροσοφτ να ξέρεις ότι το IQ/τμ είναι τεράστιο. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι ιδιοφυίες. Όταν entry level μισθός με μετοχές κτλ ξεπερνούν τα 100k/χρόνο, να σκέφτεσαι περισσότερο πριν γελάσεις με το έργο τους. Ή μπορείς να γελάς κι εγώ γελάω πολλές φορές και δε χρησιμοποιώ ΙΕ κτλ, όμως ξέρω ότι η ομάδα μπορεί να μην έχει λεφτά, ή να πρέπει να διατηρήσει συμβατότητα με παλιές εφαρμογες που χρησιμοποιύν οι πελάτες της. Πότε απαξίωσα εγώ ανθρώπους που δε γράφουν ανοικτό λογισμικό; Το αντίθετο.

    Για το γιατρό που έχει open office δε με πειράζει. Αν του φτάνουν τα features του open office μαγκιά του. Αρκεί να μην τρέχει τα οπεν οφις σε σπασμένα παράθυρα, στον ίδιο δίσκο με τόνους πειρατικών mp3, με τη σπασμένη εφαρμογή διαχείρισης ραντεβού και όλα αυτά χωρίς να δηλώνει τα εισοδήματά του. Ας φτάσουμε σε αυτό το σημείο και βλέπουμε.

    Τέλος για τους open sourcades που πρόδωσαν τα «πιστεύω» τους κρύβονται πολλά.
    Αυτό φίλε anonymous είναι η ανθρώπινη φύση. Ο ανθρωπος είναι φτιαγμένος για αν εκμεταλλεύεται της καταστάσεις προς όφελός του. Δε μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’αυτό. Μπορούμε όμως να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά και τη σπατάλη. Αν αυτός ο άνθρωπος πληρώνεται από τα χρήματά μας χωρίς να προσφέρει έργο, τότε μπορούμε να κάνουμε κάτι. Αν υπάρχει διαθρορά μπορούμε να κάνουμε κάτι. Δε μπορούμε να αλλάξουμε τους ανθρώπους, μπορούμε να αλλάξουμε την κοινωνία.

    Στην παρούσα φάση, με την τόσο πλούσια κληρονομιά διαφθοράς της ελληνικής κοινωνίας πιστεύω δε μπορούμε να την καταπολεμήσουμε στο κράτος. Σε αυτή την περίπτωση ο τρόπος να την εξοντώσουμε είναι να καταργήσουμε όσο μπορούμε το κράτος με δραστική φιλελευθεροποίηση. Αυτό όμως παρα ξεφεύγει από τα όρια αυτού του ποστ.

  23. Hercule Poirot says:

    Η αλήθεια είναι πως σε πολλά σημεία έχεις προσεγγίσει σωστά το θέμα. Αν και σε καποιά σημεία έχω διαφορετική προσέγγιση στα περισσότερα πιστευω πως τα έθεσες σε μια βάση που δεν την είχα αντιληφθεί-σκεφτεί.
    Αλλά είναι και λίγο μόδα το οπεν σορσ δεν νομίζεις; (για την ελλάδα μιλώ).

    Σε καμμιά περίπτωση πάντως δεν υποτιμώ την μικροσοφτ ή την απλ είμαι χρήστης και των δύο. Αντιθέτως πιστευω πως η πληροφορική δεν θα βρισκόταν στο σημείο που είναι αν δεν υπήρχαν αυτές οι εταιρίες. Πάντως το κομματι παραμετροποίηση παίζει πολύ καλά και με κλειστού τύπου λογισμικό πχ SAP ή Oracle Financials.
    Τελος πάντων η πραγματικότητα είναι αυτή, και κάποτε υπήρχε κομμουνισμός και καπιταλισμός και ο κομμουνισμός καταργήθηκε από μόνος του διότι ήταν καλό σαν ιδέα αλλά στην πράξη αποδείχθηκε πως δεν εξυπηρετούσε ούτε τους ίδιους τους κομμουνιστές.
    Ίσως κάποια στιγμή και οι open sourcαδες καταλάβουν πως δεν τους εξυπηρετεί το open source.
    Διότι άλλο να στήνεις joomla και να παραμετροποιείς και άλλο να φτιάχνεις το ίδιο το joomla.
    Καλή συνέχεια φίλε.