open source και πολιτική

Διάβαζα το post του Δημήτρη, Γιατί υστερούμε στην ανάπτυξη OpenSource λογισμικού; και την απάντηση του Σίμου. Εγώ θα συμφωνήσω με ένα από τα comments στο πρώτο post, από τον Σπύρο Τζαβέλλα:

υστερούμε στην ανάπτυξη OpenSource λογισμικού γιατί υστερούμε γενικότερα στην ανάπτυξη λογισμικού

Είμαστε ως χώρα πολύ πίσω σε οτιδήποτε έχει να κάνει με ανάπτυξη λογισμικού και τεχνολογίας. Υπάρχουν όμως και κάποια θετικά σημάδια με σημαντικότερο το ότι το Open Source έχει αρχίσει να αντιμετωπίζεται (γιατί πάντα ήταν) και στην Ελλάδα ως πολιτικό θέμα. Πολιτικό με την έννοια ότι εμπεριέχει ένα μοντέλο ανάπτυξης της τεχνολογίας και έχει άποψη για θέματα που έχουν να κάνουν με την προσβασιμότητα της τεχνολογίας, της γνώσης και της πληροφορίας.

(Μικρή παρένθεση: παραδόξως, από τους πρώτους που το ανέδειξαν ως “πολιτικό θέμα” ήταν η Microsoft η οποία στα τέλη του ’90 και λίγο πιο μετά το παρουσίαζε λίγο-πολύ ως “κομμουνιστικό” και “εχθρό της οικονομίας και της αγοράς”, μία αντιμετώπιση που έχει αλλάξει εντυπωσιακά από τότε… )

Το OLPC θα έρθει και στην χώρα μας. Ανάλογα με την πολιτική βούληση και το πόσο πιστεύουν σε μία τέτοια προσέγγιση στην εκπαίδευση οι κυβερνήσεις μας, θα καταφέρει να μείνει ή τελικά θα αποσυρθεί ή θα μείνει να πιάνει σκόνη σε αποθήκες του Υπ. Παιδείας (είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχουν πάρα, μα πάρα, πολλές αντιδράσεις). Όπως και να έχει όμως, θα αποτελέσει μία μικρότερη η μεγαλύτερη αιτία να ασχοληθούν κάποιοι (μαθητές, καθηγητές, ιδρύματα, αγορά) με το Ανοιχτό Λογισμικό.

Το ΠΑΣΟΚ, αν και δείχνει να κινείται στον χώρο του OSS [1], δεν αναφέρει κάτι συγκεκριμένο στο πρόγραμμά του. Το καλό είναι ότι στα σχόλια που έχουν μπει στο Η Ελλάδα στην πρωτοπορία των νέων τεχνολογιών υπάρχουν αρκετές αναφορές. Νομίζω ότι θα ήταν ένα μεγάλο βήμα αν η “κοινότητα” (όπως και αν την ορίζουμε) κατάφερνε να μπει για πρώτη φορά, το θέμα του Ανοιχτού Λογισμικού στις προγραμματικές δηλώσεις ενός μεγάλου ελληνικού κόμματος.

Με δεδομένο ότι δείχνει να υπάρχει εύφορο έδαφος για μία τέτοια κίνηση θα πρότεινα σε όσους ενδιαφέρονται να πιέσουν, ο καθένας όπως μπορεί. Π.χ. σύλλογοι όπως το HELLUG θα μπορούσαν να συντάξουν συγκεκριμένη επιστολή με τις θέσεις τους ή και να οργανώσουν (βλ. εδώ) μία συζήτηση για το θέμα, μεμονωμένοι χρήστες θα μπορούσαν να βάλουν τις προτάσεις τους στο dialogos.pasok.gr κ.λ.

Δεν πιστεύω ότι ακόμη και αν τα καταφέρουμε να μπούν κάποιες συγκεκριμένες θέσεις σχετικά με το OSS, θα γίνει αυτόματα κάτι. Αλλά θεωρώ ότι θα ήταν ένα μεγάλο βήμα που θα διευκόλυνε μελλοντικά να περάσουμε πιο συγκεκριμένες θέσεις και δράσεις. Και φαντάζομαι ότι αν το ΠΑΣΟΚ περιλάβει ένα τέτοιο θέμα στις προγραμματικές του δηλώσεις, αργά η γρήγορα θα ακολουθήσουν κι άλλοι… (ελπίζω!)


[1] Ενδεικτικά:
- Ενημερωτικό Βίντεο για το Ελεύθερο Λογισμικό,
- Οι Γ. Παπανδρέου & Μιχάλης Χρυσοχοίδης μιλούν με τον Μιχάλη Μπλέτσα υπεύθυνο δικτύωσης του μαθητικού υπολογιστή των 100 δολαρίων,
- Εκπομπή με θέμα το ανοιχτό λογισμικό

12 Responses to open source και πολιτική

  1. HELLUG & OLPC
    Ο HELLUG έχει το OLPC στο Εργαστήρι του. Το θέμα είναι πως δεν στήθηκε – παρ’ όλο που όσο ήμουν και εγώ στο συμβούλιο πίεσα προς αυτή τη κατεύθυνση – μια Ομάδα Εργασίας γύρω από αυτό.

    Βέβαια για να πούμε και τον πόνο μας, για άλλα κι άλλα projects όπως το LGU-FAQ (αν και η LGU δεν είναι λίστα του συλλόγου, απλά φιλοξενείται στους servers του) ή το LBW στήθηκαν εν ριπεί οφθαλμού wikis εργασίας.

    Ξέρω τουλάχιστον 3 ανθρώπους που δούλεψαν σοβαρά πάνω στο OLPC pre-production board που έχει ο σύλλογος (νομίζω τώρα απέκτησε και κανονικό OLPC) αλλά τα αποτελέσματα ποτέ δε βγήκαν στην επιφάνεια.

    Είναι πραγματικά κρίμα…

    ΠΑΣΟΚ & ΕΛ/ΛΑΚ

    Είχα γράψει ένα post παλαιότερα για αυτό το θέμα () και προσωπικά πριν από 5 λεπτά έκανα και εγώ αυτή τη παρατήρηση στο dialogos.pasok.gr. Κατα την γνώμη μου όμως συζήτηση για το ΕΛ/ΛΑΚ δε θα έπρεπε να μπει στο “Νέες Τεχνολογίες” αλλά στο “Ελεύθερος Χρόνος & Ελεύθερος Χώρος”…

    Γιατί στην ουσία γι’ αυτό μιλάμε για ελευθερία κινήσεων σε ένα εικονικό – τον δικτυακό – κόσμο στον ελεύθερο χρόνο που μας απομένει από πολυάσχολες και πολυδάπανες ασχολίες μας όπως η δουλειά ή η μελέτη για να πάρουμε πτυχίο, ο στρατός και άλλα πράγματα που πλέον δεν προσφέρεουν πραγματική ικανοποίηση, τουλάχιστον όχι σε αυτό το βαθμό που που δίνει η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο μέσω της συνεισφοράς σε έργα ΕΛ/ΛΑΚ.

  2. m13 says:

    υστερούμε στην ανάπτυξη γενικότερα παναγιώτη :(

    πολύ καλό ποστ

    η χάραξη της πολιτικής (συγκεκριμένα μέτρα θέσεις και δράσεις) είναι αυτό που λέμε
    “η αρχή το ήμισυ του παντός”

    :)

  3. λ:ηρ says:

    Για να καταλάβουμε καλύτερα τα αίτια της υστέρησης στο συγκεκριμένο θέμα θα βοηθούσε να δούμε πώς αναπτύχθηκαν οι δημιουργικές κοινότητες μέσα από τις οποίες ξεπήδησε το ΛΑΚ.

    Στο βαθμό που οι ΗΠΑ θεωρούνται πατρίδα του ΛΑΚ αξίζει να σημειώσουμε πως οι κοινότητες αυτές δημιουργήθηκαν μέσα από τις τάξεις των hobbists. Ατόμων δηλαδή με ποικίλα τεχνικά ενδιαφέροντα και με περιέργεια, οι οποίοι στον ελεύθερο χρόνο τους πειραματίζονταν με διάφορες ιδέες.

    Ουσιαστική προϋπόθεση λοιπόν ο ελεύθερος χρόνος, έννοια ανύπαρκτη για τους μαθητές λυκείων και γυμνασίων στην Ελλάδα, δυστυχώς. Εξίσου απαραίτητη προϋπόθεση είναι και η περιέργεια, κάτι που καλλιεργείται στο παιδί από το σπίτι του και τον άμεσο περίγυρό του.

    Εδώ είναι και η αρχή της διαιώνισης ενός φαυλου κύκλου στην Ελλάδα: επιστρέφει σπίτι ο γονιός πτώμα στην κούραση. Θα κάτσει να δουλέψει το τηλεσκόπιο με τα παιδιά του ή να τα πάρει ένα Σαββατοκύριακο και να συναρμογολήσουν κάτι;

    Συναυτουργός στην κατάσταση αυτή και το σχολείο το οποίο μέχρι πρότινος στελεχωνόταν όχι με άξιους δασκάλους αλλά με απόφοιτους σχολών που είχαν πάρει σειρά στην επετηρίδα. Βαριεστημένοι, βαρεμένοι με την δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, υποκαταρτισμένοι, δίχως υποδομή για ουσιαστικό έργο, μπαίναν στις αίθουσες, κάναν το μάθημα και φεύγαν. Πόσοι θυμάστε να έχετε κάνει κάποιο πείραμα φυσικής στο γυμνάσιο ή στο λύκειο; (Όχι να σας κάναν επίδειξη πειράματος).

    Το πρόβλημα λοιπόν είναι αποτέλεσμα μιας ευρύτερης και γενικότερης απάθειας που διακρίνει την Ελλάδα και προκαλεί υστέρημα στη δημιουργικότητα γενικότερα.

    Αν λοιπόν οι παραπάνω αιτιάσεις είναι βάσιμες, το ερώτημα είναι τί θα κάνουμε για να ξεπεράσουμε το πρόβλημα.

    Μας χρειάζεται κατ’αρχήν ένα ουσιαστικό και ενωτικό όραμα. Σκοπός του οράματος θα είναι να φέρει κοντά ένα ετερόκλητο πλήθος δημιουργικών ανθρώπων δίχως να χαράζει διαχωριστικές γραμμές κανενός είδους. Στη συνέχεια χρειάζονται μερικά πιλοτικά προγράμματα. Διττός ο σκοπός των πιλοτικών προγραμμάτων: αφενός να δώσουν θετικά αποτελέσματα ενθαρρύνοντας περισσότερη συμμετοχή κι αφετέρου να λειτουργήσουν ως φυτώρια για ιδέες και στελέχη.

    Όλα αυτά θα πρέπει να γίνουν παράλληλα με την ουσιαστική αναβάθμιση των δύο πρώτων βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης. Το πρόβλημα εδώ είναι ουσιαστικό αφού να πρέπει να παρακαμφθούν οι αγκυλώσεις και ιδεοληψίες των συνδικαλιστικών οργάνων. Επειδή όμως αυτή η αρτηριοσκλήρωση καλλιεργήθηκε και ενθαρρύνθηκε από τα πολιτικά κόμματα, αυτά είναι και σε θέση να αντιστρέψουν το κλίμα.

  4. coolplatanos says:

    Συναυτουργός στην κατάσταση αυτή και το σχολείο το οποίο μέχρι πρότινος στελεχωνόταν όχι με άξιους δασκάλους αλλά με απόφοιτους σχολών που είχαν πάρει σειρά στην επετηρίδα. Βαριεστημένοι, βαρεμένοι με την δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, υποκαταρτισμένοι, δίχως υποδομή για ουσιαστικό έργο, μπαίναν στις αίθουσες, κάναν το μάθημα και φεύγαν. Πόσοι θυμάστε να έχετε κάνει κάποιο πείραμα φυσικής στο γυμνάσιο ή στο λύκειο; (Όχι να σας κάναν επίδειξη πειράματος).
    λη:ρ Αν και με πρώτη ματιά θα είμαι εκτός θέματος θα διαφωνήσω μαζί σου σε αυτή την πρόταση. Τη δεκαετία του ’60 νομίζω η επετηρίδα ίσχυε επίσης, παρόλα αυτά ναι, είχα και φυσικό και χημικό που μας έκαναν πειράματα, υπήρχε φιλόλογος που έκανε συναντήσεις εκτός μαθήματος για εργασίες με μαθητές κλπ.κλπ. Για το φαινόμενο παραίτητης που λες δεν φταίει μόνο η επετηρίδα, αλλά ότι ακόμα και αν κάποιοι άνθρωποι έχουν όρεξη να κάνουν το επιπλέον συναντάνε τόσες δυσκολίες που στο τέλος παραιτούνται… Είναι η γενικότερη απαξίωση των πάντων για την οποία κάναμε και την κίνηση που δημιουργεί τέτοια κατάσταση εν Ελλάδι. Προσωπικά αντλώ ελπίδα από νέους ανθρώπους σαν τον Παναγιώτη που δεν έχει καμφθεί το ηθικό τους και το παλεύουν και χαίρομαι που είχε μία “μυθική” εξέλιξη ο ίδιος ώστε να κρατηθεί ο ενθουσιασμός του και να συνεχίσει να παλεύει για μία άλλη κατάσταση στην Ελλάδα που είναι συνολικά μία πλήρης παραίτηση, ευτυχώς με μικρές νησίδες ελπιδοφόρας δημιουργικότητας.

  5. Βρίσκω τη συγκεκριμένη συζήτηση περί open-source και OLPC ελαφρώς αποπροσανατολιστική.

    Το πρόβλημα, όπως σωστά ανέφερες, είναι ότι υστερούμε γενικά στην ανάπτυξη λογισμικού. Και επειδή σαν χώρα είναι δύσκολο να είμαστε ανταγωνιστικοί στην βιομηχανική παραγωγή (σε σχέση με την Ασία ή ακόμη και με τα νέα μέλη της Ε.Ε.) η μόνη διέξοδος είναι οι υπηρεσίες, τομέας στον οποίο ανήκει η ανάπτυξη λογισμικού. Σκοπός της κάθε κυβέρνησης, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να είναι ανάπτυξη της βιομηχανίας λογισμικού που έχει αξία στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Αν αυτό θα είναι open source, commercial, linux-based, windows based ή οτιδήποτε άλλο δεν έχει πολύ σημασία. Δηλαδή αν η Ελλάδα το 2012 έχει μερικές χιλιάδες καλών προγραμματιστών σε .net οι οποίοι θα αναλαμβάνουν projects για την εγχώρια και τη διεθνή αγορα, θα μας χαλάσει; Το βασικό είναι να δοθούν κίνητρα από το κράτος σε νέους που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με το αντικείμενο π.χ. με επιδότηση αγοράς υπολογιστή (και εδώ πρέπει να σταματήσει κάποτε η πλάκα περί OLPC στην Ελλάδα), βιβλίων κλπ. της επιλογής του ενδιαφερόμενου.

    π.χ. Θες μαθητή λυκειου/φοιτητή ΑΕΙ/ΤΕΙ να ασχοληθείς με ανάπτυξη λογισμικού; σου επιδοτώ μέχρι X ευρώ την αγορά υπολογιστή ή/και βιβλίων, software κλπ. Μπορείς να διαλέξεις από μία λίστα κατασκευαστών (Πλαίσιο, Dell, Multirama, HP, IBM κλπ), εκδοτικών οίκων (O’Reilly, Wrox, Κλειδαριθμος κλπ) και software houses (Redhat, Microsoft, Borland κλπ) και οποιαδήποτε αγορά από αυτούς θα επιδοτηθεί μέχρι X ευρώ. Θες να ασχοληθείς με Windows και να εκμεταλεύεσαι εμπορικά το αντικείμενο της δουλειάς σου ; Ασχολήσου. Γουστάρεις linux και να φτιάχνεις open-source software; Κάντο. Η επιλογή είναι δική σου. Για κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με ανάπτυξη λογισμικού θα είναι πολύ πιο χρήσιμο να πάρει 100 ευρώ και να ψωνίσει O’Reily από το να του δώσουν ένα OLPC μαζί με ένα «σύγγραμα» κάποιου «μπλε» ή «πράσινου» συγγραφέα που θα έχει κριθεί από το τι κόμμα ψηφίζει.
    Με τον παραπάνω τρόπο αντιμετωπίζεις το πρόβλημα στην ουσία του και ταυτόχρονα ξεπερνάς τα προβλήματα που πολύ σωστά ανέφερε παραπάνω ο coolplatanos και τα οποία αν αποφασίσει μια κυβέρνηση να τα λύσει τώρα δεν μπορεί να περιμένει αποτελέσματα πριν περάσει μια δεκαετία. Μόνο που ο υπόλοιπος κόσμος τρέχει γρηγορα και η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει.

  6. nikosx says:

    Δεν χρειάζονται πολλά πράγματα να κάνει οποιοδήποτε μελλοντική κυβέρνηση σχετικά με το θέμα του ελεύθερου λογισμικού.
    Η υποχρεωτική καθιέρωση ανοικτών προτύπων στα δημόσια έγγραφα είναι το σημαντικό και βέβαια οι καθαροί διαγωνισμοί που έχουν σχέση με την προμήθεια λογισμικού που δεν θα αποκλείουν στην ουσία τις λύσεις FOSS. Και τα 2 αυτά νομίζω είναι υποχρεωμένη να τα κάνει (από ΕΕ και ίσως το σύνταγμα) όμως στην πράξη τα καταστρατηγούν προς όφελος της MS (με το αζημίωτο βέβαια).
    Για μένα αυτά είναι αρκετά για να βρεί το δρόμο του το FOSS στην ελλάδα.